Perspectief 2018-39

2018-39 Ontmoetingsdag Oecumenisch Forum voor Katholiciteit Prof. dr. Wolfgang Thönissen 132 Reag eer gemeenschappelijk geloven” 20 , dat in de oecumenische beweging leefde. De aangrijpings- punten voor hervorming van de kerk, die door de beide concilies zijn aangereikt, dienen door historisch-kritisch onderzoek binnen de conciliaire en dogmatische hermeneutiek, aan het licht gebracht te worden. 21 Paus Benedictus XVI heeft op het belang hiervan ge- wezen in een toespraak tot de kardinalen in december 2005: hermeneutiek der hervorming is onontbeerlijk voor de receptie van de concilies. 22 2.6 Geen nieuwe kerk De Reformatie had als doel de vernieuwing van de gehele Kerk uit de Bijbelse oorsprong. De scheuring van de westerse Kerk in de 16 e eeuw kan dus onmogelijk als succes van de van Wittenberg uitgaande hervorming geboekt worden. Te meer daar de Augsburgse Confessie uitdrukkelijk verklaarde aan de eenheid van de Kerk vast te houden en het ge- loof te belijden van de ene, heilige, katholieke en apostolische Kerk. In de geest van deze belijdenis kon het dus niet gaan om de grondvesting van een nieuwe kerk. Waar het wel om ging, was de vernieuwing van het christelijk geloof in overeenstemming met de traditie van de Kerk en met de Heilige Schrift. 23 We zijn het er tegenwoordig over eens dat de kerkelijke misstanden waarover in de Augsburgse Confessie gesproken wordt, grotendeels zijn opgeheven, dankzij de veranderingen die zich in het leven en de leer van de kerken hebben voltrokken. 24 De kerken bewegen zich vandaag de dag in de richting van gemeen- schap. Al is het nog niet zo ver, dat men overeenstemming bereikt heeft over de gemeenschappelijke eucharistie, c.q. het gemeenschappelijk avondmaal, - toch zijn de be- trekkingen tussen de Rooms-Katholieke Kerk en de lutherse kerken niet langer die van een naast- elkaar-gaan, maar van een naar-elkaar-toegroeien. 25 De Confessio Augustana van 1530 kan in de katholieke receptie als een document van de hervorming binnen de katho- lieke Kerk worden verstaan. Dat is de opgave voor het jubileum van de Augustana in het jaar 2030. Met deze gedachten en overwegingen is een programma van hervorming omlijnd, dat ontstaan is uit de terugblik op Maarten Luther en zijn theologie. In dit kader kan men de katholieke theologie van heden niet meer los zien van de uiteenzetting met de Reformatie van de 16 e eeuw. De scheuring van de westerse Kerk is een gevolg van de Wittenbergse hervorming. Kan aangetoond worden, aan de hand van de uitgangspunten en het verloop van de Reformatie, dat deze scheuring niet de intentie was van de hervormingsbeweging