Perspectief 2017-38

Perspectie 68 Peter Ben Smit vieringen die net even anders gaan dan ik prettig vind? Deze twee plaatsen in de kerk en in de theologie zullen in het gehele van mijn betoog steeds weer terugkomen. Oecumene en missie Ik stelde net: “Oecumene is nauw verbonden met de missie van de kerk teken van Gods verzoening te zijn, die relatie mag best wat helderder. Zonder dat besef zijn kerkzijn en oecumene zinloos.” Daar heb ik een goede reden voor en die heeft alles te maken met hoe ik de kerk zie, of, niet zo zeer ik, maar het getuigenis van de Schrift. Heel in het kort: de kerk is de belichaming bij uitstek van dat wat God in Christus deed, namelijk verzoening bewerkstelligen, tussen God en mensen, tussen mensen onderling en – wil ik zeker benadrukken – tussen God, mensen en de gehele schepping. Als verschillende kerken vervolgens niet met elkaar in verzoende gemeenschap leven maar elkaar vooral lastig vinden, negeren of zelfs de tent uit vechten dan is dat geen erg overtuigend teken van Gods verzoening. Dat geldt hier in Heerenveen, dat gold einde 19 de eeuw in het ‘missieveld’. Ik zeg dat omdat de wereldzendingsconferentie van 1910 ook mede aan de basis stond van de oecumenische beweging. – De titel ‘from conflict to communion’/’van conflict naar gemeenschap’ vat dat goed samen. Het valt niet uit te leggen dat al die elkaar beconcurrerende kerken dezelfde Heer verkondigen, laat staan uit dezelfde Geest leven of dezelfde doop en eucharistie vieren. Dat heeft natuurlijk goede bijbelse gronden. Het (te) vaak geciteerde Johannes 17,21 laat Jezus immers ook met een missionair doel bidden ‘dat ze allen één mogen zijn. Zoals U, Vader, in Mij bent en Ik in U, zo moeten zij in Ons zijn, zodat de wereld kan geloven dat U Mij hebt gezonden.’ Als de kerk van kerk zijn zo verzoende gemeenschap is, dan is kerkelijke scheiding en scheuring – zelfs al de scheuring met wat nu het Jodendom is – een existentieel probleem voor de kerk. Het enige antwoord erop kan ook alleen echte, diepe gemeenschap zijn, meer dan schijnbare oplossingen die het feitelijk langs elkaar heen leven op manieren die elkaar uitsluiten van kerken legitimeren. De oplossing ‘eigenlijk zijn we toch allemaal Christenen’ is er zo eentje. Het maakt dan niets meer uit of ik wel of niet feitelijk in gemeenschap met iemand leef, maar alleen of ik op een wat esoterische wijze ergens met