Perspectief 2017-38

2017-38 Uit de zijde van de Heer 63 Reag eer gestalte te geven… Vernieuwing, eenheid en zending zijn onafscheidelijke karakteristieken van de Kerk wanneer zij in geloof de gave van de eucharistie ontvangt’. Zo is er op alle vijf punten meer dan een begin van overeenstemming gevonden. De katholiek- gereformeerde dialoog zegt daarover: ‘Ofschoon we ons bewust zijn van de ernstige kloof tussen wat wij beweren over een gemeenschappelijke theologische opvatting en onze feitelijke praktijken … menen wij toch een gedeelde theologische opvatting van de betekenis, de bedoeling en de fundamentele leer van de eucharistie te hebben bereikt die in overeenstemming is met het Woord van God en universele traditie van de Kerk. Wij zijn ook van mening dat de weg voor ons open ligt waarop resterende misverstanden en onenigheden inzake de maaltijd van de Heer kunnen worden opgehelderd. De terminologie die in een andere polemische context ontstond, houdt onvoldoende rekening met de mate van gemeenschappelijke theologische opvatting die in onze respectieve kerken bestaat’. Dit laatste citaat is bijzonder hoopvol, maar het dateert alweer van 1977. Hoewel ook na 1977 er in de katholiek-gereformeerde dialoog nog nieuwe dialoogrondes zijn geweest, heeft men deze lijn niet verder geëxploreerd. Dat is anders in de dialoog tussen katholieken en lutheranen waar in aansluiting op de historische verklaring over de rechtvaardigingsleer naarstig gezocht wordt naar substantiële overeenstemming over Kerk, ambt en eucharistie in de hoop daarmee een grote stap te zetten naar de overbrugging van de kloof uit de 16 e eeuw. In februari van dit jaar nam ik deel aan conferentie aan het Gregoriana in Rome over Luther en de sacramenten. De conferentie was mede georganiseerd door Johann Adam Möhler Instituut in Paderborn. Doel van de conferentie was om vanuit katholiek en luthers perspectief te laten zien dat ten aanzien van doop, biecht, eucharistie en ambt substantiële overeenstemming gevonden is. Ik moet wel zeggen dat de persoon van Maarten Luther daardoor weer erg katholiek kleurde en het riep bij mij de vraag op wat deze katholieke receptie van Luther in de familie van reformatorische kerken te weeg zal brengen. Pogingen in ons eigen land om over Eucharistie/Avondmaal theologische overeenstemming te bereiken dateren voornamelijk uit de jaren zeventig en tachtig. Dit leverde onder andere het mooie rapport Maaltijd des Heren en Kerkelijk Ambt op dat in