Perspectief 2017-35

2017-35 “Koomt dezen dag blijmoedig vieren aan Willibrordus toegewijt” 31 Reag eer uit 1678 heeft het echter een andere functie, het kon daar – voor ons geval niet op z’n plaats – ook worden gezongen bij de elevatie. In de liturgie is veel mogelijk, in dit geval werd een algemeen gezang/elevatiestuk uit de mis een benedicamus voor de vespers. Deze appendices en de antiphonaria laten zien dat na 1723 de verering van Willibrord zeker niet beperkt bleef tot de Kerk van de Oud-Bisschoppelijke Cleresie, maar dat ook de andere rooms-katholieken hem van harte bleven eren. Blijkens een aantal handschriften die ik in de parochie Schiedam vond werden er door de pastoors van de Cleresie soms niet alleen nieuwe prefaties bij het eucharistisch gebed ontleend aan het Missaal van Parijs gebruikt, maar ook nieuwe prefaties voor het feest van Willibrord. Hierin wordt God gedankt voor de evangelieverkondiging door Willibrord en wordt Hij gevraagd diens werk te bewaren en uit te breiden. 2 De verering van Willibrord in de 19 e- eeuwse Cleresie Het einde van de 18 e en de eerste helft van de 19 e eeuw was voor de kerk van de Cleresie bepaald geen florissante periode. Op het gebied van de liturgie verscheen er niets nieuws. Daarentegen heerste er wel een grote productiviteit op het gebied van de “gewijde poëzie”. Ter gelegenheid van wijdingen, priesterjubilea e.d. werden liederen op bekende melodieën geschreven. Dezen werden niet alleen in de feestelijke vespers, maar ook in de hoogmis – bijvoorbeeld voor of in de plaats van graduale, offertorium of communio – gezongen. Juist omdat het in deze gelegenheidsgezangen dikwijls om een aartsbisschop van Utrecht gaat, zou men verwachten dat de naam van diens voorganger Willibrord wel eens valt, maar dit is niet het geval. Uit dit alles zou men kunnen afleiden dat de figuur van Willibrord lang niet meer die plaats en die waardering en verering inneemt als in de 17 e en 18 e eeuw. 2 Bijv. in vertaling: “Ja, waardig is 't en billijk, rechtmatig en heilzaam, U Heer ootmoedig te smeken, dat Gij eeuwige Vader uw kinderen niet verlaat, welke de zalige Willibrord door zijn onmetelijke werkzaamheden voor U heeft verworven, door het woord van het heil heeft gevoed, door het voorbeeld van zijn dood heeft gesterkt, en hierom zingen wij met engelen en aartsengelen, met tronen en heerschappijen, met het ganse heerleger der hemelingen, de lof uwer heerlijkheid, zonder einde zeggend: Heilig etc.”