Perspectief 2017-35

2017-35 “Koomt dezen dag blijmoedig vieren aan Willibrordus toegewijt” 25 Reag eer waren al naar huis. Zelf riep Van Neercassel vooral in moeilijke tijden zijn landspatronen aan. In 1666 gaf Van Neercassel de relieken van Sint Willibrord, die het kapittel van St. Salvator in 1301 van de abdij van Echternach had gekregen, aan de pastoor van de Ste Gertrudis te Utrecht. Deze liet er zilveren reliekmonstransen voor maken, om ze op bepaalde dagen ter verering uit te stallen. Christelijke Onderwijsingen en Gebeden In het bekende kerk- en gebedenboek Christelijke Onderwijsingen en Gebeden dat op last van Van Neercassel in 1685 werd samengesteld, neemt de heiligenverering een zeer bescheiden plaats in. Des te opvallender is het dat de enige heiligen, naast Maria, Jozef en de apostelen als groep, tot wie een gebed werd opgenomen “de Heyligen Willibrordus, Bonifacius, en alle andere Apostelen van Nederland” zijn. In dat gebed werd gebeden om trouw te blijven aan het overgeleverde geloof. Dat het “apostelschap” van Willibrord als zeer belangrijk in dat boek werd gezien, bewijst de heiligenkalender. Bij de namen van de heiligen staan weinig nadere gegevens. Er zijn echter twee groepen die daarop een duidelijke uitzondering maken. De eerste werd gevormd door de beide vanouds bijzonder in Utrecht vereerde heiligen Pontianus en Agnes. Door hen werd de band met de voor-reformatorische katholieke kerk in Nederland benadrukt. De band met het begin van de katholieke kerk in Nederland kreeg verder een heel bijzonder accent doordat alle heiligen die op één of andere manier met Willibrord waren verbonden, dat ook achter hun naam kregen vermeld, bijv. medearbeider of medegezel van den H. Willibrordus . Petrus Codde en de verering van Willibrord Aartsbisschop Petrus Codde (1648-1710), die in 1688 aantrad had in 1696 ook ruzie met de reeds genoemde jezuïetenpater De Ridder in Zwolle over 7 november als geboden feestdag. Het was duidelijk dat de ordesgeestelijken liever niet aan de stichter van de door hen als niet meer bestaand geachte hiërarchie herinnerd wensten te worden. Codde hechtte er evenwel zeer aan dat dit feest wel werd gevierd. Hij schreef de recalcitrante jezuïet, dat dit feest door het gehele volk gevierd diende te worden, omdat Willibrord als eerste geloofsverkondiger de patroon was van heel zijn rechtsgebied.