Perspectief 2017-35

Perspectie 22 Can. drs. Wietse van der Velde De Verering van Willibrord onder Rovenius Willibrordverering in de liturgie van de getijden Vosmeers opvolger Philippus Rovenius (1574-1651) was een nog grotere vereerder van Willibrord dan hijzelf. Ondanks zijn buitenlandse titel – ook hij was aartsbisschop van Philippi i.p.i. – beschouwde Rovenius zichzelf als de wettige opvolger van Willibrord op de zetel van Utrecht, een visie die door de meeste katholieken in Nederland werd gedeeld. In die hoedanigheid heeft hij zich sterk ingezet voor een grotere liturgische verering van Willibrord. In 1623 gaf hij een Officia Sanctorum voor het aartsbisdom Utrecht uit. In vergelijking met het middeleeuwse officie was deze geheel nieuw. Willibrord werd in dit officie vooral voorgesteld als de apostel der Nederlanden. De eigen oratio was nieuw. Hierin wordt God, die de heilige bisschop naar de heidenen heeft gezonden om ze tot kinderen van God te maken, gevraagd om op diens voorbede ook de bidders van die dagen in deugden en getal te doen toenemen. Het gebed sloot daarmee ook aan bij de omstandigheden van de verdrukte katholieken van Nederland. In 1640 verscheen een definitief getijdenboek met officies voor de heiligen eigen aan het aartsbisdom Utrecht en zijn suffragaanbisdommen: de Officia Sanctorum . Op de voorpagina prijken Willibrord en Bonifatius, die beiden golden als patronen van alle bisdommen van de Utrechtse kerkprovincie. De feestdagen van beide bisschoppen werden gevierd als duplex eerste klas met octaaf, maar alleen de feestdag van Willibrord was een geboden feestdag! In het opschrift van 7 november en in de kalender wordt Willibrord de apostel van Nederland en omringende gebieden en eerste aartsbisschop van Utrecht genoemd. Hij was patroon van al de Nederlandse bisdommen, die uit het oude bisdom Utrecht waren voortgekomen. De antifonen bij de psalmen en de cantica zijn grotendeels een chronologische wandeling langs het leven van de heilige en (bewerkt) ontleend aan de lecties. Willbrordverering in de Misliturgie In hetzelfde jaar 1640 kwam eveneens een nieuw misformulier voor 7 november tot stand. Het gebruikte gebed van de dag en de duidelijk belerende toon van het hele formulier lijken erop te duiden dat Rovenius de samensteller van het formulier is. Het formulier