Perspectief 2015-29

Perspectie 50 Martien E. Brinkman karakter van onze geloofsverwoording ook belangrijk bijgedragen door de publicatie van het document A Treasure in Earthern Vessels in 1998. 11 Het handelt over de uitleg van de bijbel in heel verschillende contexten. II Een gemeenschappelijk visie? Tegen de achtergrond van het Limadocument, de gemeenschappelijke dooperkenningen in Nederland en het zopas genoemde document over contextuele hermeneutiek wekt het recente document over de kerk verbazing. Het document lijkt eerder een stap terug dan een stap vooruit. Het vormt echter als zodanig een aardige weerspiegeling van wat er in de jaren negentig van de vorige eeuw en het eerste decennium van eenentwintigste eeuw oecumenisch gezien plaats heeft plaats gevonden. Het was een tijd van consolidatie. Het leek net alsof vooral de kerk in het westen na de oecumenische hausse van de tweede helft van de jaren zestig en de jaren zeventig, na de uitwerking van het effect van het Tweede Vaticaanse Concilie (1962-1965), weer houvast zocht. Men keerde massaal terug tot de zogenaamde bilaterale dialogen tussen kerktradities. Die waren een stuk overzichtelijker dan de geloofsgesprekken met vele tradities tegelijk en waren inhoudelijk doorgaans ook historischer bepaald. ‘Historischer’ betekent hier dan: bepaald door de oude tegenstellingen in de westerse kerk over het kerkbegrip, de sacramenten en het ambt. De niet-westerse kerken hebben doorgaans niet zo’n boodschap aan dit soort dialogen en doen er dan ook vaak slechts ‘low profile’ aan mee. Ze zijn meer geïnteresseerd in hun relatie tot de andere godsdiensten (vooral de islam en het hindoeïsme) en tot hun eigen voorchristelijke, traditionele religies (vooral in Afrika en in Latijns-Amerika). Voorzover ze een religieuze minderheid in hun land vormen, speelt de kerk-staat verhouding vaak ook een belangrijke rol (in Indonesië en Egypte bijvoorbeeld). Ook in hun bezinning op de Christusfiguur wordt vaak naar nieuwe woorden gezocht in (kritiche) dialoog met de hun omringende godsdiensten. 12 11 A Treasure in Earthern Vessels: An instrument for an ecumenical reflection on hermeneutics (Faith and Order Paper No. 182), Geneva 1998. 12 Vgl. M.E. Brinkman, De niet-westerse Jezus. Jezus als bodhisattva, avatara, goeroe, profeet, voorouder en genezer , Zoetermeer 2007.