Perspectief 2015-29

2015-29 Een gemeenschappelijke visie op de kerk? 51 Reag eer In plaats van dat de westerse kerken nu hun oor te luister hebben gelegd bij de niet- westerse kerken en gekeken hebben hoe de ontwikkelingen aldaar ook het kerkbegrip beïnvloeden, hebben ze zich in dit meest recente document in feite op bekend terrrein teruggetrokken. In bilaterale dialogen komen doorgaans alleen de bekende, klassieke geschilpunten tussen de kerktradities aan de orde. Die geschilpunten hebben alles met de westerse kerkgeschiedenis vanaf de zestiende eeuw te maken. Niet-westerse theologen zijn daar meestal niet meer zo sterk in geïnteresseerd. Ze hebben genoeg aan hun eigen, huidige zorgen. Bovenstaande ontwikkeling lijkt me de meest voor de hand liggende verklaring voor het feit dat het recente document over de kerk heel uitvoerig over alle klassieke onderwerpen van vijfenzestig jaar oecumene handelt, maar dat er eigenlijk geen nieuwe onderwerpen in ter sprake komen. De meeste onderwerpen die het Limadocument uit 1982 heel even aanstipte in de hoop op verdere doordenking in de jaren nadien, worden nu of slechts terloops genoemd of helemaal verzwegen. Waar bijvoorbeeld het Limadocument op gemeenschappelijke dooperkenningen aandrong en de ordinatie van vrouwen in positieve zin aanroerde, zegt dit recente document slechts dat de algemene overeenstemming over de inhoud van de doop ‘sommigen’ die betrokken zijn bij de oecumenische beweging ertoe heeft aangezet te pleiten voor een wederzijds dooperkenning. 13 Ten aanzien van de ordinatie van vrouwen wordt slechts in één zin vermeld dat christenen hierover van mening verschillen. 14 Het gesprek tussen de voor- en tegenstanders van de kinderdoop wordt niet voortgezet, terwijl dit gesprek juist met het oog op de vele nieuwe pinksterkerken in Afrika, Azië en Zuid- en Midden-Amerika zo urgent is. Van de creatieve wijze waarop het hermeneutiekdocument catholiciteit en contextualiteit niet tegen elkaar uitspeelde, maar juist op elkaar betrok, is weinig meer te bespeuren. 15 In menig opzicht kan nu dus van een terugval worden gesproken. De focus van het huidige document is sterk binnenkerkelijk. Veel thema’s uit eerdere, oecumenische documenten worden wel kort samengevat, maar nergens van een nieuwe, actuele spits voorzien. 13 The Church , 24 (nr. 41). 14 A.w. , 26 (nr.45). 15 A Treasure , 30-32 (m.n. nr. 40 en 44).