Perspectief 2014-26

Perspectief 56 Door Geert van Dartel andere Concilie van Florence dat ten behoeve van het herstel van de kerkgemeenschap een gedifferentieerde consensus avant la lettre over de strijdvragen (met name het filioque) wist te formuleren. Door de centralisering in de RK Kerk na het Concilie van Trente was men zich in de periode dat de deelunies met orthodoxe kerken tot stand kwamen (16 e – 18 e eeuw) daarvan nauwelijks nog bewust. De tekst van Ernst Suttner is belangrijk omdat hij een brug slaat naar die dialoog tussen katholicisme en orthodoxie. De bijdrage van Gottfried W. Locher gaat in de andere richting. Hij geeft een commentaar bij de tekst vanuit een evangelisch-gereformeerd standpunt en stelt vast dat deze dialoogtekst het verschil in kerkopvatting tussen katholieken en gereformeerden niet overbrugt eerder bevestigt. Om verder te komen is er overeenstemming nodig over de vraag wat voor de Kerk constitutief is en over de kerkopvatting. Er is nog een hele weg te gaan voor we kunnen spreken van een kerkopvatting die door alle tradities wordt gedragen. Prof. Bernd J. Hiliberath en Matthias Pulte, beiden rooms-katholiek, komen aan het woord in de laatste twee bijdragen. Hilberath behandelt de vraag in hoeverre de overwegingen in dit rapport ook bij andere inspanningen om tot eenheid als model voor een kerkgemeenschap met Rome kunnen dienen. Zijn antwoord op die vraag is ontnuchterend: het zou een model kunnen zijn in geval de Rooms-katholieke Kerk de hier gepresenteerde fundamenten van een Communio-ecclesiologie in leer en praktijk toepast, d.w.z. verduidelijkt en implementeert. De beschouwing van Pulte gaat over het verstaan van de Kerk (Wat is Kerk? en wie is Kerk?) vanuit het perspectief van het rooms-katholiek kerkrecht. Kirche und Kirchengemeinschaft is zoals gezegd een waardevolle bundel die inzicht geeft in het proces dat gericht is op het herstel van de kerkgemeenschap tussen rooms- katholieken en oud-katholieken, maar vervolgens ook doordenkt wat dit model kan betekenen voor andere oecumenische dialogen over de eenheid van de Kerk. Dr. Wolfgang W. Müller (red.), ‘Kirche und Kirchengemeinschaft, Die Katholizität der Altkatholiken’, uitgegeven door Tvz - Theologischer Verlag Zürich 2013, ISBN-10: 3290200892