Perspectief 2013-20

42 Visie op en bijdrage van de Rooms-katholieke Kerk in Rusland aan oecumenische relaties in Rusland door Michiel Peeters fscb Vanwaar mijn belangstelling voor Rusland? Ik ben geboren in Den Bosch, heb in Heeswijk op school gezeten en tijdens mijn middelbare schooltijd ben ik, door lezing van een boek van Dostojevski en het bezoek aan een concert van de Zang- en Dansgroep van het Rode Leger begin jaren negentig, gefascineerd geraakt door Rusland. Vervolgens ben ik Slavische talen gaan studeren in Leiden en in dat kader heb ik in 1997 zes maanden aan de Staatsuniversiteit van Moskou mogen studeren. In Nederland bezocht ik met enige regelmaat in Den Haag de liturgie in de Slavisch-byzantijnse ritus. Toen ik in Leiden kwam, werd oecumene voor mij onmiddellijk actueel, doordat er in het kleine groepje studenten Russisch twee studiegenoten zaten die niet alleen van protestantse huize waren, maar ook heel bewust hun geloof beleefden. In aanvankelijk voorzichtige maar al gauw steeds openhartiger gesprekken ontdekte ik dat ze allerlei dingen beter wisten – of in elk geval met grotere stelligheid beweerden – over mijn katholieke geloof, dan ikzelf: over de verhouding tussen geloof en werken, over Mariaverering, over ons Godsbeeld. Bepaalde stelligheden klopten niet met mijn beleving, maar ik was ook niet in staat om er zinvol over te spreken. Net in die tijd was de Katechismus van de katholieke Kerk in het Nederlands vertaald, en zo kwam het dat mijn vrienden – ik ben nog altijd zeer goed met ze bevriend, ze waren bij mijn priesterwijding en afgelopen zondag ook bij mijn installatie als pastoor van de Tilburgse studentenparochie – er misschien ongewild voor hebben gezorgd dat ik me in de traditie waarin ik was opgegroeid ging verdiepen en ontdekte dat die beter onderbouwd was dan ik vermoedde. Tijdens mijn studietijd ontmoette ik ook Erasmusstudenten uit Italië die waren betrokken bij de kerkelijke beweging Gemeenschap en Bevrijding ( Comunione e Liberazione ). Was de ontmoeting met mijn protestantse medestudenten aanleiding om te ontdekken dat het geloof dat ik van huis uit had meegekregen goede papieren had, de vriendschap met de Italianen maakte dat het geloof niet langer een kwestie van ‘schrift’ bleef, maar leven werd, een manier van in de werkelijkheid staan, van de gewone dingen (vriendschappen, relaties, studie, werk) op een nieuwe manier beleven. Heel in het kort: dat het geloof mij niet nodig had, bijvoorbeeld om zich te verdedigen, maar dat het iets voor mij was. Om een lang verhaal kort te maken: na een jaar bij de directie mensenrechten van het ministerie van Buitenlandse Zaken te hebben gewerkt besloot ik in 2001 naar Rome te gaan om in te treden in een priestergemeenschap van Gemeenschap en Bevrijding ( www.sancarlo.org ) . In Rome heb ik filosofie en theologie gestudeerd, waarbij ik mijn belangstelling voor Rusland mocht verdiepen tijdens een licentiaat aan het Pauselijk Oosters Instituut, een onderdeel van het Gregoriana-consortium. Vanaf 2002 heb ik regelmatig een of twee maanden doorgebracht in het huis van onze Fraterniteit in Novosibirsk, de officieuze hoofdstad van Siberië. Van 2006 tot 2008 woonde ik er permanent, tot ik in 2008 persoonlijk secretaris werd van de nieuwe katholieke aartsbisschop in Moskou, mgr. Paolo Pezzi. In 2011 ben ik teruggekomen naar Nederland, niet omdat ik Rusland moe was, maar juist om wat ik in Italië en Rusland had mogen leren kennen ook te kunnen brengen en beleven in de omgeving waarin ik zelf was opgegroeid. Sinds deze zomer werk ik als studentenpastor in Tilburg. Vanaf de eerste keer, in de zomer van 2002, dat ik door een katholieke priestergemeenschap naar Siberië werd gezonden heeft me natuurlijk de vraag beziggehouden wat de katholieke Kerk daar überhaupt doet. Voor alles moeten we