Perspectief 2012-17

Perspectief, Digitaal Oecumenisch Theologisch Tijdschrift Katholieke Vereniging voor Oecumene, nr. 17, september 2012 15 vorming nodig was om mensen op toetreding tot de kerk voor te bereiden. “We moesten aanvullen wat in de kerk nog ontbrak. Het was nodig om mensen een goed overzicht te geven van alle aspecten van de kerkelijke traditie en hen vervolgens kennis te laten maken met die traditie op een holistische, consistente en alomvattende manier.” 11 Het eerste onderricht werd bij mensen thuis gehouden en de studenten kregen geheime namen. Deze basisontwikkeling leidde tot de oprichting van de eerste onafhankelijke theologische school in Rusland die leken toegang gaf tot hoger theologisch onderwijs. Momenteel is het St. Filaret Christelijk Orthodox Instituut erkend door zowel de Russisch-orthodoxe Kerk als door de Russische overheid en in 2010 ontving het ook een staatsaccreditatie, waardoor het officieel erkende diploma’s in de theologie kan uitreiken. Ieder jaar studeren meer dan 200 studenten uit diverse steden in Rusland en uit het buitenland aan het instituut. Het werk wordt gedaan door 52 leraren en 70 man ondersteunend personeel. Het instituut beheert ook twee colleges (pre-bachelor programma’s in theologie en godsdienstwetenschap) waar ieder jaar 300 studenten komen. SFI heeft zijn eigen uitgeverij; het organiseert regelmatig evenementen in samenwerking met verschillende departementen van de Synode van de Russisch-orthodoxe Kerk en verscheidene seculiere organisaties. Op verzoek van het departement voor missie van het Moskous Patriarchaat nam het instituut deel aan de ontwikkeling van het ‘Concept voor missie van de Russisch-orthodoxe Kerk’. De Transfiguratie Broederschap acht het een van de prioriteiten van haar geestelijk ambt om het instituut te steunen en verschillende vormen van geestelijke educatie te ontwikkelen. In het spoor van martelaren en belijders Uiteindelijk groeide de Broederschap uit tot een Gemeenschap van kleine Orthodoxe Broederschappen. Momenteel bestaat het uit 25 kleinere broederschappen in meer dan 10 steden in Rusland en daarbuiten. Zoals zijn mission statement zegt: “De Transfiguratie Gemeenschap van kleine Orthodoxe Broederschappen is een informele associatie van Orthodoxe Christenen die hun roeping beseffen en uitdragen: bijdragen aan de heropleving van de volheid van het leven in de kerk en van al haar ambten.” Momenteel concentreert de Transfiguratie Broederschap zich op een aantal belangrijke aspecten van haar leven en ambt. Het voornaamste accent ligt op missie en catechese van volwassenen, in iedere mogelijke vorm, en op gemeenschaps- en broederschapsleven zelf. De Broederschap ziet zichzelf als erfgenaam van de traditie van meerdere uiteenlopende stromingen in de Russisch-orthodoxe Kerk die zich inzetten voor de ‘verkerkelijking van het leven’. We erkennen de unieke waarde van de ervaring van de kerk in de tweede helft van de 19 e en de eerste helft van de 20 e eeuw, de ervaring van het Grote Moskouse Concilie van de Russisch- orthodoxe Kerk in 1917-1918, de ervaring van nieuwe martelaren en belijders in Rusland, evenals de ervaring van degenen die hebben bijgedragen aan de Russische religieuze en filosofische herleving in de 20 e eeuw. We beseffen dat deze ervaring nog volledig begrepen en op de juiste wijze moet worden opgevat in de kerk. De traditie van nieuwe martelaren en belijders is te lang opzettelijk verhuld en zelfs verwoest in Rusland. “Het gevaar bestaat dat het erfgoed van de nieuwe martelaren wordt geprofaneerd als we alleen diverse vormen van kerkelijk leven herstellen maar haar geest vergeten, of als we, zoals tegenwoordig zo vaak gebeurt, alles richten op het herbouwen van kerken maar de levende stenen van het lichaam van de kerk vergeten, de leden van die kerk vergeten, inclusief de nieuwe leden die hun leven in de kerk nagenoeg van begin af aan beginnen.” 12 Daarom ziet de Transfiguratie Broederschap het ingaan in de volheid van het erfgoed van de nieuwe Russische martelaren en belijders als sleutel tot herstel van het geestelijke en kerkelijke leven in Rusland en daarbuiten. We menen dat het een vergissing zou zijn om gewoon de vormen van het kerkelijk leven van eind 19 e en begin 20 e eeuw te 11 Eerw. prof. Georgii Kotsjetkov, Hoe SFI is ontstaan . SFI-boekje, Moskou, 2008, blz. 2); zie tevens www.sfi.ru . 12 Eerw. Georgii Kotsjetkov. presentatie tijdens de conferentie ‘De historische weg van de Orthodoxie in Rusland sinds 1917', St. Petersburg, 31 mei–2 juni 1993