Perspectief 2011-13

Perspectief, Digitaal Oecumenisch Theologisch Tijdschrift Katholieke Vereniging voor Oecumene, nr. 13, september2011 50 Het verhaal van de Transfiguratie wordt ook gelezen en gevierd in het Ethiopisch christendom. Met ‘Ethiopisch christendom’ bedoelen we allereerst de orthodoxe kerk van Ethiopië, maar in feite ook de orthodoxe kerk van Eritrea, een land dat tot 1993 bij Ethiopië hoorde, maar sindsdien een onafhankelijke staat is, met al snel ook een zelfstandige orthodoxe kerk. Ethiopië en Eritrea liggen in Oost-Afrika en in beide landen is min of meer de helft van de inwoners orthodox. Er is in Ethiopië en Eritrea ook een kleine katholieke kerk van de oosterse ritus, vallend onder Rome, maar met haar eigen gewoontes en liturgische rituelen. Ook dat is Ethiopisch christendom. Al deze kerken hebben in feite één oude traditie, die teruggaat tot ongeveer 350 na Christus, toen het oude land Ethiopië werd gekerstend: Afrikaans christendom dat al bestond vier eeuwen voordat Willibrord op onze Noordzeekust landde! Rechterbladzijde: Transfiguratie van Christus, oud Ethiopisch handschrift, klooster Tanameer, periode onbekend De christelijke Ethiopiërs hebben heel eigen tradities: eigen kerkmuziek, een eigen liturgie, eigen soorten iconen, eigen vormen van religieus leven. Ook geschriften die niet in de Bjbel staan, maar wel in een quasi-bijbelse stijl zijn geschreven, zijn in het Ethiopisch christendom altijd bijzonder populair geweest. Alsof de gelovigen niet konden ophouden om de verhalen van de Bijbel op hun manier te blijven doorvertellen. Dit zijn de zogeheten apocriefe geschriften, die ook in het Westen bekend zijn, maar in Ethiopië altijd bijzonder geliefd zijn geweest, tot op de dag van vandaag. Ethiopië lag afgelegen van de rest van de christelijke wereld en ontwikkelde op die manier zijn geheel eigen soort van christelijke samenleving, zelfs met eigen tijdsberekeningen: een andere indeling van de uren van de dag, een andere jaartelling dan wij en hun kerkelijk jaar loopt 13 dagen achter bij het onze. Zodoende valt Maria Boodschap niet op 25 maart, maar op 6 april, en ga zo maar door. Vanwege dat kalenderverschil wordt Transfiguratie in Ethiopië eigenlijk niet gevierd op 6 augustus, volgens onze westerse kalender, maar 13 dagen later, dus op 19 augustus. Ook de katholieken daar houden deze datum aan. Het feest van Transfiguratie hoort in de Ethiopische traditie tot de Negen Hoofdfeesten, naast bijvoorbeeld Pasen, Kerstmis en Epifanie. Toch wordt het niet in alle parochiekerken gevierd. Sommigen vinden het gepast om het te vieren in kerken die naar het feest zijn