Perspectief 2010-10

Perspectief, Digitaal Oecumenisch Theologisch Tijdschrift Katholieke Vereniging voor Oecumene, nr. 10, december 2010 9 Afstandnemen en verdieping (Jantine) o Afstand van eigen kerk en land Het is inmiddels al weer een jaar of tien geleden dat ik voor het eerst in Taizé ben geweest. Normaliter verblijven gasten daar een week. Om redenen die ik nu niet meer weet verbleef ik er toen met wat vrienden en kennissen een paar dagen. En ik vond het allemaal een beetje raar. Een vreemde mengelmoes van culturen, een viering waarop ik niet de vinger kon leggen of die nu katholiek was, protestants of nog iets anders, en wat ik daarvan moest vinden. En waar was de preek? Zat het allemaal inhoudelijk wel goed in elkaar? Achteraf gezien was het op zichzelf opmerkelijk, dat ik overvallen werd door al dat vreemde. Ik kom uit een familie met verschillende protestantse achtergronden. Toen ik ging studeren wist ik zeker dat er in de kerk méér was te vinden dan wat ik tot dan toe had gevonden in het kerkelijke milieu waarin ik was opgegroeid. Eenmaal student werd ik lid van een algemeen christelijke studentenvereniging waarvan studenten van allerlei protestantse pluimage lid waren – en er liep een enkele evangelische, vrijgemaakte en katholiek rond. Op zondag ging ieder naar zijn eigen kerk en daarna kwamen studenten uit allerlei hoeken van de stad naar de sociëteit voor koffie en soms lunch. In gesprekken vond ik het belangrijk dat er veel verschillende visies over een onderwerp aan bod kwamen, ook over de kerk, de Bijbel, Jezus. Ik had dus het idee dat ik toch wel gewend was om mensen met verschillende standpunten om me heen te hebben. Dat was ook wel zo, gesprekken en discussies genoeg. Maar de confrontatie die me in Taizé een ongemakkelijk gevoel gaf, kwam uit de gebedsvieringen. Het leek nérgens op, niet op een protestantse viering, niet op een katholieke mis voor zover ik daarmee bekend was. En het kon er bij mij niet in dat iedereen daar zomaar in mee ging. ’s Ochtends was er de viering van de Tafel. Je kon naar voren komen om de hostie in de wijn te dopen of een stukje brood te ontvangen. Wat ik daarmee aan moest wist ik eigenlijk niet zo goed. Ja, meer dialoog tussen christenen was erg belangrijk. Maar hoe werkt dat nou in de praktijk, om samen een viering te delen? Hoe zat het nu met brood en hosties? Was dat nou hetzelfde of niet? En wat is nu het werkelijke verhaal achter iconen? Was Taizé een gemeenschap met wel heel veel katholieke invloeden? Wat later ben ik gaan begrijpen dat voor katholieken dit verhaal andersom ook geldt. Een gebed in Taizé voelt vertrouwd en tegelijk ook weer niet. Je kunt het vergelijken met een blanke westerling in Azië. Het uiterlijk van mensen lijkt zo verschillend van dat van jezelf. Ze hebben neus, mond en ogen, maar wat een ander gezicht. De westerling heeft moeite om Aziatische gezichten van elkaar te onderscheiden, maar geen enkele moeite om andere westerlingen uit elkaar te houden. Voor Aziaten werkt het precies zo, maar andersom. Als je echter een tijd in een ander land verblijft ontdek je details in elk gezicht. Je gaat met een andere blik kijken. o Andere kerken en culturen ontmoeten Nu moet u trouwens niet denken dat ik het alleen maar raar en onprettig vond in Taizé, integendeel. Er was een bepaalde eenvoud in de vieringen en in het dagelijkse leven, waardoor je erg gemakkelijk bij de gemeenschap kon aansluiten. En ik merkte dat er onder de bezoekende jongeren openheid was, en nieuwsgierigheid naar elkaar. Oprechte interesse