Basis HTML versie
1 1
Kinderen geven kleur aan geloven
figuur tegen wie ze praten. Heel kleine kinde-
ren hebben dat in de vorm van een vertrouwd
beestje of popje dat vooral belangrijk is als de
verzorgende ouder niet aanwezig is, zoals bij
het slapen en bij het naar school gaan.
Ik kan me voorstellen dat de icoon voor het
kind een zeer diepe betekenis krijgt, bijna als
gesprekspartner tegen wie je praat, aan wie je
je geheimen en je zorgen vertelt. Religieuze
mensen zullen dat bidden noemen. Het kind
vindt zelf zijn oplossingen door te benoemen
waar het mee worstelt, hoe klein of groot ook.
Het is niet in jezelf praten maar tegen jezelf. Als
het dan ook nog tegen een icoon is die het kind
zelf gemaakt heeft, waarop een heilige is afge-
beeld die het zelf uitgekozen heeft en van wie
het de betekenis kent, dan moet die icoon wel
van heel grote waarde zijn voor het betreffende
kind.
In de behandeling van kinderen die ‘vastgelo-
pen’ zijn, maak je als therapeut ook gebruik
van zijn of haar tekeningen. Via de tekeningen
kom je op de problemen van het kind. Het zijn
dan vrije tekeningen waarin het kind uitdruk-
king kan geven aan dat wat speelt.
Het niet problematische kind kan zelf uiting
geven aan zijn problemen. Dit gaat via spel,
tekenen en praten. De icoon kan een hulp zijn
mits ingebed in de cultuur en gedragen door de
ouders.
Kort samengevat:
Voor ik met de voorbereiding van deze lezing
begon, stond ik eigenlijk heel kritisch tegen-
over het schilderen van iconen door kinderen,
omdat zij moeten voldoen aan een zeer
gestructureerde vormgeving.
Nadenkend over de ontwikkeling van de teke-
ning, het leren tekenen en schilderen, het
magische en betekenisgevende dat een afbeel-
ding kan vertegenwoordigen en de helende
kracht van het geven van een naam aan datge-
ne wat een kind bezighoudt, ben ik voor mij-
zelf echter tot de volgende conclusie gekomen:
Binnen de context waarin kinderen in
Petersburg met icoonschilderen bezig zijn kan
dat naast het ontwikkelen van een aanleg een
zeer zinvolle bijdrage leveren aan het geeste-
lijk welzijn van de desbetreffende kinderen.
Jenny van der Baan
Jenny van der Baan is kinderpsychologe