Basis HTML versie
8
christelijke positie, blijkt. Ye-
raz: “Je probeerde wel vrien-
den te zijn met moslims, maar
met christenen toch liever.” Ze
vertelde nooit uit zichzelf dat
ze christen was, alleen als
mensen er naar vroegen. Maar
mensen in Irak zien het bij
Armeense christenen toch aan
hun lichtere huidskleur.
Terreur
Onder Saddam kon je geen
promotie maken als christen.
“Tenzij je geloofde in de ideo-
logie van de Baath-partij. Maar
als je ook maar een kleine fout
maakte, dan werd je gedood.”
De situatie is sinds de val van
Saddam alleen maar verslech-
terd. Een goed opgeleide Ar-
meense christen was door een
technische academie in Bag-
dad gevraagd om decaan te
worden. Hij accepteerde. Ook
nadat hij een dreigbrief had
gekregen. “Voor degenen die
hem benoemden maakte het
niet uit dat hij christen was,
maar onder het personeel lag
dat anders. De dag erop kreeg
hij een telefoontje dat er een
bijeenkomst zou zijn in een
van de collegezalen. Een
aantal mannen wachtte hem
daar op en vermoordden hem.”
Ida, een vrouw met twee kin-
deren, deed schoonmaakwerk
voor Amerikaanse militairen.
Ze werd benaderd door ter-
roristen om daar mee op te
houden. “Maar ze had ook haar
twee kinderen om voor te
zorgen.”
“Sinds de val van Saddam is
het erger dan vroeger. Iedereen
doet wat hij wil.” Van de 200
Armeense families die in de
jaren tachtig in Basra woon-
den, zijn naar verluidt nog
maar 5 families over, ongeveer
50 mensen. “Mensen hebben
brieven gekregen waarin werd
geschreven dat ze weg moeten
gaan, omdat dat beter is voor
hun dochters. Maar waar
moeten ze naartoe? Stel dat je
weg wilt, iedereen weet dat dat
onder dwang is. Je krijgt dus
geen waarde voor je huis.”
“Mensen worden gekidnapt
voor de absurde losgeldsom-
menvan$250.000 tot $500.000.
De kidnappers denken dat alle
christenen familie in het bui-
tenland hebben met geld. Ze
weten niet dat we hier soms in
asielzoekerscentra zitten.”Als
er niet wordt betaald, worden
de mensen gedood.
Gesloten kerken
De Armeense kerken in Irak
zijn dicht sinds de oorlog ein-
digde, vertelt Yeraz. “Er is ge-
probeerd de kerken op vrijdag
te openen, wij vieren
’
s vrij-
dags de weekendviering, maar
daarop volgde meteen een
bomaanslag met een bom-
auto.” Vier mensen werden ge-
dood in de aanslagen, zodat de
kerken nu dicht blijven. Alles
van waarde wat in de kerk was,
werd gestolen. “Op Kerst-
avond is in het geheim een
viering georganiseerd. Mensen
moesten hun auto’s verderop in
de straten parkeren en niet voor
de kerk. Het was een vroege
viering, om twee uur ’s mid-
dags, terwijl de viering eigen-
lijk ’s avonds om tien uur moet
zijn.”
In Nederland heeft de de Ar-
meens-apostolische Kerk twee
kerkgebouwen. Yeraz zingt in
het koor en wil het christelijk
geloof verkondigen. Ze doet
dat in haar parochie: “Armeen-
se kinderen groeien op in een
context die ‘niks’ gelooft. Ze
weten niet dat er een God is,
dat er profeten zijn; Jezus
Christus zegt henniets. Zevragen
zich af: waaromje zou bidden tot
een God die je niet ziet.”
Toekomst voor Irak
Ze heeft moeite met de vraag
naar de toekomst van Irak en
de toekomst van christenen in
het land. “Misschien is er toe-
komst als mensen onder de
nieuwe regering christenen in
eerste instantie weer als
mensen gaan zien.” Mishan-
delingen van gevangenen zoals
in de Abu Graib gevangenis
richten echter veel kwaad aan:
“Dan denken moslims: zie je
wel waar christenen toe in staat
zijn!”
Het was in 1915 dat Irak, Iran
en Libanon de deuren openden
voor de vluchtendeArmeniërs.
De familie was dus nog maar
recent in het land. “Ik heb de
Irakese nationaliteit, maar ik
kan niet zeggen dat ik een
Irakese ben. Ik ben een Ar-
meense.”
Toch: “De stad waar je ge-
boren bent en waar je bent
opgegroeid, daar heb je hele
bijzondere herinneringen aan.”
Vanwege redenen van privacy
is de naam Yeraz gefingeerd.
In het Armeens betekent de
naam ‘droom’.