Basis HTML versie
28
gemeenschap spreken nog het
Soereth -, maar anders dan de
Assyriërs hebben ze zich er
rekenschap van gegeven dat
om goed te kunnen functio-
neren in de moderne maat-
schappij het van belang is zich
niet af te zetten tegen het Ara-
bisch karakter van de Iraakse
samenleving. Dit is tevens een
erkenning van het feit dat de
overgrote meerderheid van de
Chaldeeërs in de eerste plaats
Arabisch spreekt en niet langer
Soereth. Wegens deze opstel-
ling hebben verschillende
Chaldeeuwse patriarchen
kunnen zetelen in het Iraakse
parlement en kon de Chal-
deeuwse Kerk een tamelijk
beschermde positie innemen
binnen het Irak van Saddam.
De gemeenschap heeft een
goed uitgebouwde infrastruc-
tuur met bisdommen verspreid
over het hele land en een theo-
logische opleiding gevestigd in
de hoofdstad.
Andere belangrijke kerken zijn
de Syrisch-orthodoxen (25.000
leden) en de Syrisch-katho-
lieken (25.000), die vooral
present zijn in Bagdad, Mos-
soel en de regio ten noorden
daarvan. Beide kerken gebrui-
ken net als de Chaldeeërs en
de Assyriërs het Syrisch in de
eredienst en een gedeelte van
hun kerkleden spreken nog
Soereth, Ook hier geldt dat de
Arabisering zich bij de met
Rome geünieerde Syrisch-
katholieken sterker heeft
doorgezet.
Daarnaast zijn er in Irak nog
kleinere groeperingen Ar-
meense, Grieks-orthodoxe en
Grieks-katholieke en Latijnse
christenen, vooral te Bagdad
en Mossoel. Sinds 1991 bedrij-
ven in Koerdistan evangelicale
christenen actief allerhande
zendingsactiviteiten. Na de
verdrijving van Saddam tref-
fen we ze ook in de rest van
Irak.
Op politiek vlak hadden de
meeste kerkelijke gemeen-
schappen een modus vivendi
met het regime en werden ze
tamelijk met rust gelaten. In de
autonome regio van Iraaks
Koerdistan profileerden de
christenen zich minder als
kerkelijke gemeenschap, maar
waren ze actief op politiek ge-
bied. Twee christelijke poli-
tieke partijen bezetten 5 zetels
binnen het 105 leden tellende
parlement en leverden ver-
scheidene ministers. Op deze
wijze wogen de christenen in
het bestuur van Koerdistan
zwaarder door dan men op
grond van hun aantal (50.000)
zou verwachten. Op cultureel
gebied hebben christelijke
politici in Koerdistan heel wat
kunnen realiseren. Over tal van
zaken, bv. landeigendom, de
koerdisering van christelijke
dorpen, bleef er echter verschil
van mening met de Koerdische
gemeenschap. De voornaamste
christelijke partij is de Assyri-
sche Democratische Beweging
(ADB), onder de christenen
van Irak algemeen bekend als
deZow‘â(Zowaa),de‘Beweging’.
Recente ontwikkelingen
Na de val van Saddam kwam
natuurlijk de vraag op naar de
positie van de christelijke ge-
Wegens hun niet-Arabische
opstelling heeft de Assyrische
gemeenschap zich niet altijd
gemakkelijk kunnen integreren
binnen de Iraakse staat. Reeds
na de onafhankelijkheid in
1933 zijn groepen Assyriërs
door het Iraakse leger ver-
moord en is hun toenmalige
patriarch het land uitgezet. De
huidige leider van de Assy-
rische Kerk, patriarch Denha
IV, woont momenteel in
Chicago. Onder het regime van
Saddam Hussein zijn ettelijke
Assyriërs, inclusief een aantal
priesters, ter dood gebracht
wegens hun nationalistisch-
etnische opstelling die het
regime teveel aan het onafhan-
kelijkheidsstreven van de
Koerden deed denken. In Irak
heeft deze gemeenschap mo-
menteel drie bisdommen. Toen
deAssyrische Kerk in 1963 de
westerse Gregoriaanse kalen-
der aannam, stichtten een
aantal Assyriërs een nieuwe,
onafhankelijke kerkgemeen-
schap met de naam Oude Kerk
van het Oosten. Hun patriarch,
Mar Addai II, verblijft te Bag-
dad en superviseert in Irak
twee bisdommen (Kirkoek en
Mossoel). Ook in kringen rond
patriarch Denha gaan er steeds
meer stemmen op het centrum
van hun kerk weer terug in Irak
te vestigen.
De Chaldeeuwse gemeen-
schap, zoals gezegd voortge-
komen uit deAssyrische Kerk,
deelt hiermee weliswaar
dezelfde culturele en etnische
identiteit, - hun kerktaal is, in
ieder geval ten dele, ook het
Syrisch, en veel leden van hun