38
Ik heb me tijdens de assemblee vooral
een toeschouwer gevoeld. Er was
weinig ruimte voor participatie.
Ongetwijfeld zal dat bij sommige
workshops anders zijn geweest maar in
je eentje kan je niet overal bij zijn.
Het zou een assemblee zijn van
jongeren maar er waren vooral
kerkleiders. Ik moet de delegatie van de
PKN nageven dat daarin de
gemiddelde leeftijd aanmerkelijk lager
lag dan van andere delegaties.
De vieringen waren niet erg gevarieerd
en zeker niet vernieuwend. Telkens
vanuit een andere traditie maar niet
oecumenisch. Een prachtig songbook
maar telkens dezelfde liederen en
weinig variatie in de muziek. Geen
gezamenlijke Bijbelstudie maar een
lezing, een meditatie en soms een
getuigenis. Waar overigens heel goede
bijzaten. Heel aansprekend vond ik
bijvoorbeeld de getuigenis van
Pastukhova Katsiaryna over Lucas 9:
2836 over de verheerlijking op de berg.
Maar toch eenrichtingverkeer.
Inbreng van de gedelegeerden
Ik houdt een beeld van veel
toegesproken worden zonder inbreng.
Kenmerkend daarvoor vond ik wel de
stewards die vanaf de derde dag geloof
ik als sandwichmannetjes rondliepen in
de zaal met op buik en rug borden met
daarop: Stilte. Ik ergerde me daar
enorm aan en later heb ik me
gerealiseerd dat dit precies hierom was:
het symboliseerde het gebrek aan
inbreng van de gedelegeerden. Zelfs
konden er geen directe vragen gesteld
worden, nee dat ging via briefjes en
een selectiecommissie. En meestal was
er te weinig tijd om publiekelijk op
vragen in te gaan.
Veel toespraken, veel hoogwaardig
heidsbekleders, veel groeten van
andere kerkgenootschappen en de
aanwezigheid van burgerlijke overheid
of staat in de toespraken van de
president, de burgemeester, de
voorzitter van de Europese commissie
en van het Europees Parlement en in
de grote hoeveelheid politie buiten.
Er waren belangrijke inhoudelijke
bijdragen zoals de toespraak van
Kardinaal Kasper, van Metropoliet
Bartholomew, van Bischop Chartres en
anderen. Maar de waarde voor de
opbouw van de oecumene was niet
altijd even groot. Het leek me vaak
meer het vaststellen van het eigen
standpunt dan het bieden van opening
naar de anderen.