Overeen 2011-26

7 • april 2011 Een rijke oogst - de vruchten van de oecumenische dialoog Vorig jaar presenteerde kardi- naal Walter Kasper een boek waarin de balans opgemaakt wordt van de oecumenische dialogen die de RK Kerk sinds het midden van de jaren zestig voert met Lutheranen, Anglicanen, Methodisten en Gereformeerden. Binnenkort verschijnt dit boek bij uitge- verij Berne in Nederlandse vertaling. In het kader van Refo500 organiseert de ver- eniging op 16 juni a.s. in samenwerking met de katho- lieke en protestantse theolo- gische faculteiten een sympo- sium over dit boek. Via de bij- gevoegde folder kunt u zich daarvoor aanmelden en het boek bestellen. In dit nummer van Overeen publiceren we het voorwoord van prof. dr. Adelbert Denaux bij de Nederlandse editie. D e verdeeldheid van de christelij- ke kerken is een schandaal, dat de eensgezinde missionering en evangelisatie van de Kerk van Christus sterk verhindert. De oecu- menische beweging die in de twintig- ste eeuw het licht heeft gezien, is ont- staan onder impuls van de Geest Gods. Toen het tweede Vaticaanse Concilie de oecumenische beweging erkende als het werk van Gods Geest en zich op onomkeerbare wijze enga- geerde om haar bijdrage daaraan te leveren, heerste er een sfeer van enthousiasme en optimisme. Men ver- wachtte spoedige resultaten. Ondertussen is dit enthousiasme bekoeld. Sommigen gewagen zelfs van een ‘oecumenische winter’. Beter lijkt het te zeggen dat de oecumeni- sche be- weging in een nieuwe fase is binnengetreden. Ondertussen mogen we niet vergeten dat de oecumeni- sche beweging tijdens de voorbije vijftig jaar al tot opzienbarende resul- taten heeft geleid. Een van de vruchten van de oecu- menische beweging zijn de vele bila- terale en multilaterale dialogen die zijn gevoerd op internationaal, regio- naal, nationaal en lokaal vlak. Steriele polemiek is veranderd in vruchtbare dialoog. We zien beter dan vroeger wat ons verenigt en wat ons nog scheidt in onze visie op en beleving van het heilsmysterie. Opdat de theo- logische dialoog tot volle vruchtbaar- heid komt zijn twee zaken nodig: zicht krijgen op de samenhang van de vele dialogen, en de aanvaarding van de resultaten van de dialoog in het leven van de kerken. Het eerste heeft trouwens een invloed op het tweede. De kerken stellen zich terecht de vraag naar de samenhang en de cohe- rentie van de verschillende dialogen, vooraleer ze die willen integreren in hun denken en leven. Er is dus nood aan een synthese die de convergentie binnen de verscheidenheid aantoont. Het boek van Kardinaal Walter Kasper en zijn medewerkers van de Pauselijke Raad voor de Eenheid, Harvesting the Fruits (2008), waarvan de Nederlandse vertaling nu voorligt, is een heel inte- ressante poging in die richting. Hij onderzoekt de resultaten van de bila- terale internationale dialogen met vier kerken of kerkelijke gemeenschappen die hun oorsprong hebben in de 16 e -eeuwse reformatie, namelijk de Lutherse Wereldbond (LWF), de Wereldraad van Methodisten (WMC), de Anglican Communion en de Wereldbond van Gereformeerde Kerken (WARC). Hij richt daarbij zijn aandacht op vier essentiële thema’s die in deze dialogen aan bod komen: 1. Jezus Christus en de heilige Drie- eenheid, 2. heil, rechtvaardiging en heiliging, 3. de Kerk, 4. de sacramen- ten van doop en eucharistie. De resul- taten van de dialogen worden in drie bewegingen ontvouwd: vooreerst worden ze in hun historische context geplaatst (de polemieken van het ver- leden), vervolgens worden ze beschre- ven en geanalyseerd, en ten slotte worden ze doordacht en geëvalueerd. Het laatste hoofdstuk draagt de para- doxale titel Inleidende Conclusies. De auteur kijkt terug op de positieve ver- worvenheden van de dialogen, de kwesties die nog niet zijn opgelost, en richt een blik op wat er in de toekomst kan gebeuren. Het perspectief is beperkt tot de dialoog met de kerken uit de reformatie, en zelfs daarvan worden niet alle aangeraakte thema’s behandeld. Maar een aandachtige lezer zal met vreugde vaststellen welke grote weg in dezen al is afge- legd op onze pelgrimstocht naar de zichtbare eenheid. Tegelijk zal hij beseffen dat er nog mogelijkheden zijn om stappen voorwaarts te zetten. Dr. Ton van Eijk, verdient alle lof voor zijn uitstekende vertaling. Gedurende zijn hele academische loopbaan heeft hij zich intens met de oecumenische dialogen bezig gehouden. Niemand was beter geplaatst dan hij om dit delicate vertaalwerk op zich te nemen. Het is mijn hoop dat vele christenen, priesters, religieuzen en leken, maar ook studenten en docenten in kerke- lijke opleidingen, seminaries en facul- teiten dit boek ter hand zullen nemen om te zien en te begrijpen dat de oecumenische dialoog tot een vrucht- bare oogst heeft geleid en nog steeds toekomst heeft. Prof. Dr. Adelbert Denaux Decaan Faculteit Katholieke Theologie, Utrecht-Tilburg Een rijke oogst walter kasper De vruchten van de oecumenische dialoog UITGEVERIJ ABDIJ VAN BERNE