Overeen 2007-19

2 • oktober 2007 Kardinaal Kasper: voor een oecumene vanuit de spirituele kern door Drs. Ward Kint I n een vorig boek maakte kardi- naal Kasper, voorzitter van de Pauselijke Raad voor de Eenheid, duidelijk dat de oecumene in een nieuwe fase is beland. Kasper meent dat de oecumene is gestuit op de wer- kelijke kern, de verschillende visies op ‘kerk-zijn’. Om weer beweging te krij- gen in oecumene, is het zaak onze mo- dellen van eenheid terzijde te schui- ven en ons innerlijk te openen voor en te laten bewegen door de Geest. Vanuit spirituele oecumene, zo gelooft Kas- per, zal er weer beweging komen rich- ting de eenheid. Spirituele oecumene betekent zich aansluiten bij Jezus’ gebed om een- heid (Joh. 17,21). Dat drukt uit dat eenheid een geschenk is van boven, vanuit de gemeenschap met God. Zo leren christenen met nieuwe ogen naar het rijk van God en de eenheid van de Kerk te kijken, en hun banden van gemeenschap te verdiepen. Spiri- tuele oecumene vraagt om verande- ring van hart en vernieuwing van geest. Dit vraagt dus om “meer dan kerkelijke diplomatie, academische dialoog, sociale betrokkenheid en pas- torale samenwerking. Het vraagt om werkelijke waardering van de vele ele- menten van heiliging en waarheid die door de Geest binnen en buiten de zichtbare grenzen van de katholieke kerk worden bewerkt.” Spirituele oecu- mene is het hart van het werk aan de christelijke eenheid: “Als de HEER het huis niet bouwt, vergeefs zwoegen de bouwers (Ps. 127,1).” Toeleven naar volledige gemeenschap Heel het handboek is een poging om christelijke inspiraties te verbinden met concrete praktijken. Hiervoor is het besef belangrijk dat de gemeen- schap tussen de kerken groeit. Het gaat niet om een wel(les) of niet(es) situatie, maar om een gezamenlijk vertrekken vanuit de gedeeltelijke gemeenschap die al bestaat, en een gemeenschappe- lijk verlangen en toeleven naar de ko- mende volledige gemeenschap. Kasper meent dat de katholieke kerk niet he- lemaal echt ‘katholiek’ is, als ze niet deelt in wat de Geest bewerkt heeft in andere tradities. Door “uitwisseling van gaven” kan de Geest de Kerk in de vol- le waarheid leiden. Handboek als inspiratiebron In het eerste deeltje van het handboek geeft Kasper praktische suggesties over hoe christenen samen hun gemeen- schappelijke geloof in het Woord van God kunnen verdiepen. Hij moedigt aan om deel te nemen aan inspireren- de initiatieven rond de bijbel. Kasper legt uit hoe Christus zelf geleefd heeft en gestorven is voor de eenheid. Ook geeft hij suggesties hoe christenen ge- meenschappelijk inspiraties kunnen opdoen uit de manier waarop heiligen Christus hebben nagevolgd en hebben getuigd van de werking van het Woord van God in hun le- ven. In deel 2 geeft Kasper een cen- trale plek aan het gebed en de godsdienst. Mooi is zijn uitleg over het Onze Vader: “De schei- ding onder de christenen hei- ligt niet de Naam van God, noch verhaast het de komst van Gods Koninkrijk, noch vervult het zijn wil.” Kasper wijst op de gelegen- heden die christenen hebben om persoonlijk en gezamenlijk voor de eenheid te bidden, evenals op moge- lijkheden rond vieringen om te getui- gen van de eenheid. Zo noemt hij de eucharistie de bevoorrechte plek om te bidden voor de eenheid. Kasper geeft suggesties hoe we in sacramentele vie- ringen en tijdens het hele liturgische jaar geestelijk gericht kunnen blijven op de eenheid. Het laatste deel van het boekje ver- bindt tenslotte spirituele oecumene met diakonie en getuigenis, in pa- rochies en plaatselijke gemeenschap- pen, religieuze gemeenschappen, be- wegingen, door jongeren en geestelijke bedienaars. Christelijke gemeenschap- pen kunnen gezamenlijke initiatieven ontwikkelen van catechese en verdere vorming. Voor jongeren is het belang- rijk dat ze de authentieke christelijke gemeenschap en het rijke erfgoed van het christelijke geloof herontdekken. En dat hun bescheiden oecumenische ervaringen worden gezien als authen- tieke stappen naar grotere eenheid on- der christenen. Van geestelijke bedie- naars in de katholieke kerk verwacht Kasper het goede voorbeeld. Vriend- schappelijke relaties tussen geestelijke bedienaars van verschillende tradities zijn het belangrijkste middel om spiri- tualiteit van gemeenschap te bevorde- ren. Dit boekje hoort dan ook in de eerste plaats thuis in de parochie, als belang- rijke bron voor de vormgeving aan de oecumene. Misschien slaagt het erin een wijder publiek te bereiken, dat geïnteresseerd is in katholieke inspira- tiebronnen voor de oecumene. Het sterke van dit boekje is de hoeveelheid aan moge- lijkheden om daadwer- kelijk met oecumene aan de slag te gaan, van- uit het verlangen naar eenheid. Met de kardi- naal hopen wij dat dit boekje inderdaad bij- draagt tot nieuw elan in de oecumene. Het Handboek voor spirituele oecumene biedt suggesties om spirituele oecumene vorm te geven. Het is geworteld in de documenten van de katholieke kerk over eenheid. Het is geschreven voor iedereen die waarde hecht aan het herstel van de christelijke eenheid, vooral voor degenen die verantwoordelijkheid dragen op verschillende niveaus van het kerkelijke leven. Dit handboek is voor ? 7,50 (excl. portokosten) te bestellen bij het Secretariaat RKK, tel.: 030-2326909, e-mail: bestel@rkk.nl . Bij afname vanaf 10 exemplaren: ? 6,– per stuk.