Jaargang 68 Nummer 3

Pokrof 8 Theoktistos was mede-oprichter van de Universiteit vanMagnaura, waar Cyrillus later zou doceren. Cyrillus werd na zijn opleiding tot priester gewijd. Methodius werd na een juridische opleiding archont, dat is een militaire functie, in de Byzantijnse provincie aan de oever van de rivier de Strymont (Struma) , ten noorden van Thessaloniki. Rond 845 werd Methodius echter monnik en diaken – diaken bleef hij tot ongeveer 867-868, toen hij priester werd gewijd. Voorafgaand aan de Moravischemissie Rond 860 stuurden de Byzantijnse keizer Michael III en patriarch Photius van Constantinopel Cyrillus als missionaris naar het volk van de Khazaren. De Khazaren hadden omeen christelijke geleerde gevraagd bij hun zoektocht naar een religie voor hun volk. Hij zou dezemissie samen met zijn broer Methodius hebben vervuld. Na terugkomst van de Khazaren werd Cyrillus professor filosofie aan de Universiteit. Voordien was hij bibliothecaris en chartofylax – d.w.z. secretaris – van de patriarch geweest. Hij was een van de belangrijkste geleerden van zijn tijd en iemand die in hoog aanzien stond bij het keizerlijke hof van het Byzantijnse Rijk. Zijn broerMethodius werd overste, van een klooster aan de Zee vanMarmara en speelde een belangrijke rol in Byzantijnse politieke en bestuurlijke zaken. Groot-Moravië In 862 begon hun werk dat de beide broers zo belangrijk in de geschiedenis zou maken. In dat jaar verzocht vorst Rastislav vanGroot-Moravië aan keizer Michael III en patriarch Photius om missionarissen om zijn Slavische onderdanen te evangeliseren en om een bisdom te creëren dat onafhankelijk was van de Frankische bisschoppen. Rastislavs motieven waren waarschijnlijk eerder politiek dan religieus gemotiveerd. Het speelde zich af in Groot-Moravië. Moravië is tegenwoordig het Oosten van de Tsjechische Republiek, maar Groot-Moravië was groter en besloeg het huidige Tsjechië, Slowakije en delen van Hongarije. Rastislav was koning geworden van Moravië met steun van de Frankische koning Lodewijk de Duitser. Maar hij wilde zich onafhankelijker maken van de Franken. In de brief van Rastislav aan keizer Michael III stond dat Ratislav’s onderdanen al het heidendom hadden afgewezen en de christelijke wet aanhingen. Cyrillus enMethodiuswaren dus niet de eerste missionarissen in Moravië. Rastislav zou de reeds aanwezige Frankische missionarissen hebben uitgewezen uit zorg om hun kerkelijke en politieke invloed, en zich gewend hebben tot Constantinopel voor kerkelijke ondersteuning en vermoedelijk voor een zekere politieke steun. Dit verzoek voorzag het Byzantijnse Rijk in een prachtige kans omzijn invloed uit te breiden. De Byzantijnse keizer zond snel Cyrillus met zijn broer Methodius naar Moravië. Het eerstewat Cyrillus enMethodius dedenwas het opleiden vanmedewerkers. In 863 begonnen zemethet vertalenvandeBijbel inOud-Kerkslavisch. Dit vertaalwerk had een aanzienlijk succes. Voor dit vertaalwerk maakten de twee broers waarschijnlijk gebruik van het Slavische dialect zoals dat gesprokenwerd in de omgeving van Thessaloniki en ontwierpen zij het zogeheten Glagolitische alfabet dat geschikt was om de specifieke kenmerken van de Slavische taal weer te geven. Het schrift dat na het Glagolitische alfabet kwam had dat vermogen ook, maar is van later datum. Het heet wel Cyrillisch naar Cyrillus, maar is hoogstwaarschijnlijk ontworpen door leerlingen van Cyrillus enMethodius. Waarom hadden Cyrillus en Methodius zo’n succes onder de Slaven? Gedeeltelijk omdat ze de moedertaal gebruikten van het volk in plaats van Latijn of Grieks. In Groot-Moravië ontmoetten Cyrillus en Methodius missionarissen uit het Oost-Frankische Rijk. Deze vertegenwoordigden de Westerse, Latijnse vorm van het christendom en meer in het bijzonder representeerden deze het Karolingische Rijk zoals dat gesticht was door Karel de Grote en dat koos voor een taalkundige en culturele uniformiteit, te weten de Latijnse taal en cultuur. Dezemissionarissen stonden op het gebruik van de Latijnse liturgie en beschouwdenMoravië en de Slavische volken als hun rechtmatige veld van missionering. Cyrillus enMethodius kregen een conflict met de Duitse kerkelijke werkers die tegen het creëren waren van een bijzondere Slavische liturgie. Toen er fricties kwamen, wendden de twee broers zich tot de paus. Ze wilden geen onenigheid onder de christenen. Ze reisden naar Rome op uitnodiging van paus Nicolaas I omeen oplossing te vinden die voorkwam dat de missionarissen in hun werkveld ruzie met elkaar maakten. Het evangelisatiewerk vanCyrillus enMethodius in Moravië was het middelpunt geworden in een dispuut met aartsbisschop Adalwin van Salzburg en bisschop Ermanrich van Passau. Beide Latijnse kerkleiders claimden de kerkelijke controle over hetzelfde territorium en eisten dat de Latijnstalige liturgie exclusief werd gevierd.

RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=