Jaargang 63 Nummer 4

POKROF 2016 • 4 3 Geofictie verdeelt Orthodoxe Kerk – Paul Baars 7 Iconen in klanken: John Tavener – Dolf Bruinsma 10 Mensbeeld van Lucas van Simferopol – Paul Brenninkmeijer 13 Oriëntaals-orthodoxen (Boekbespreking) – Anmar Hayali 16 Kassia de Hymnedichteres – Leo van Leijsen 20 Joerodivy en stranniki – Peter van den Hoven 22 Korte Berichten 23 Byzantijnse Liturgie XIII: Vespers – Leo van Leijsen Redactie: Paul Baars, Paul Brenninkmeijer, Dolf Bruinsma, Geert van Dartel, Dolf Langerhuizen (hoofdredacteur), Leo van Leijsen (redactiesecretaris), Heleen Murre-van den Berg, Katja Tolstaja, Huub Vogelaar. Administratie en redactiesecretariaat: Pokrof, Emmaplein 19 D , 5211VZ ’s-Hertogenbosch, tel: 073-7370026, e-mail: secretariaat@oecumene.nl, website: http://www.oecumene.nl/Publicaties/Pokrof De auteurs zijn verantwoordelijk voor de inhoud van hun bijdragen en geven niet de mening van de redactie weer. De redactie is verantwoordelijk voor titels en tussenkopjes alsook voor foto’s en hun onderschriften. Voor mogelijke onjuistheden in aankondigingen van liturgievieringen en evenementen kan de redactie niet aansprakelijk worden gesteld. De redactie behoudt zich het recht voor ingezon- den reacties in te korten of niet te plaatsen. Opzeggingen dienen vóór 1 december in ‘s-Hertogenbosch te geschieden, anders wordt men verondersteld abonnee te blijven. De abonnementsprijs is € 20, giro IBAN: NL 61 INGB 0005679145 (BIC: INGBNL2A) t.n.v. Tijdschrift Pokrof, ’s-Hertogenbosch. Opmaak: VANDARTEL, Oss Drukwerk: Van Stiphout, Helmond. VAN DE REDACTIE De verschillende Orthodoxe tradities van vandaag komen aan de orde: in het openingsartikel door Paul Baars over hoe geofictie, de overmatige betekenis toe- gekend aan territorium en natie, de Oosters-orthodoxe Kerken verdeeld houdt, en iets verderop in de boekbe- spreking van Anmar Hayali, die aandacht geeft aan de Oriëntaals-orthodoxe Kerken zoals beschreven in Jaap van Slageren’s onlangs gepubliceerde boek over hen. Twee artikelen over muziek en zang in deze najaarsuit- gave van Pokrof , allereerst een artikel door Dolf Bruinsma over de hedendaagse Britse componist Tavener (1944-2013), die zich met name verdienstelijk heeft gemaakt met orthodoxe thema’s in zijn muziek. En in dit nummer ook een artikel over de fascinerende Byzantijnse hymnedichteres, twaalf eeuwen eerder, de H. Kassia van Constantinopel. Met het artikel over de twintigste-eeuwse heilige Lucas van Simferopol door Paul Brenninkmeijer en dat over joerodivy en stranniki (heilige dwazen respectievelijk zwerfmonniken) door Peter van den Hoven komen aspecten van de Russische Orthodoxe spiritualiteit voor het voetlicht. Zoals gewoonlijk besluit ook deze editie met de vaste rubriek ‘Byzantijnse Liturgie’, dit keer over de vespers. Veel leesplezier toegewenst. Leo van Leijsen, redactiesecretaris Pokrof verschijnt vijfmaal per jaar en is een uitgave van de Katholieke Vereniging voor Oecumene Athanasius en Willibrord De illustraties op de omslag: Voorzijde: Icoon H. Maagd en Kind, Noord- Griekenland, ± 1800. Achterzijde: Uitsnede (Foto: Temple Gallery, Londen). H. Lucas van Simferopol Pokrof 2