Jaargang 61 Nummer 5

2 0 Pokrof Losgeraakt van zijn transcendente wortels blijft de menselijke logos, het hele gebouw van cultuur, technologie en beschaving dat de men- selijke logos heeft opgericht, onzeker en vlot- tend. Geluidsvervuiling In sommige christelijke tradities wordt het Woord Gods soms letterlijk opgevat in termen van het menselijke woord dat geluid voort- brengt. Zo lijkt net of het prediken van het Woord Gods een oefening in kracht is van de menselijke stem, in het voortbrengen van een enorm geluid, dat door alle mogelijke tech- nische middelen tot in het onverdraaglijke wordt versterkt. Hoe meer geluid, hoe meer evangelie, lijkt het wel. In een wereld die al te lijden heeft onder geluidsvervuiling, maakt het prediken van het Woord Gods die vloek nog erger, en toch bloeit de evangelie-business. De wijze Prediker zou uitroepen: ‘Hoe meer woor- den, hoemeer onzin.’ (Prediker 6: 11) Logos als diepste geloofsfundament Laat ik in de context van de incarnatie van het Woord van God, het diepste fundament van het christelijke geloof, de volgende opmerkingen maken: 1 We mogen de kracht van de Logos – woord en rede – niet onderschatten, geschonken als hij is aan de mensheid, als het kenmerk van de Homo sapiens . Maar we moeten het niet ge- lijkstellen met breedsprakigheid en lang- dradigheid. De echte logos erkent dat de niet- verbale communicatie een grotere rol speelt in de niet-menselijke wereld van levende organismes en in de ordening van de onme- telijke kosmos. De kosmische krachten en snaren die ons heelal, van quarks tot quasars, bijeenhouden in een harmonieus geheel zijn inmenselijke zin helemaal niet verbaal. 2 We moeten erkennen dat het huidige peil van de menselijke logos in zijn brede veelom- vattende betekenis van kennis, cultuur, tech- nologie en beschaving, slechts een stadium is binnen wat evolutionair mogelijk is voor de menselijke geest. Omdat Gods heilige Geest het geschapene vervolmaakt, is er in de men- selijke ontwikkeling geen stadium dat we als absoluut en definitief kunnen aannemen. Wijze leraren vertellen ons altijd dat het menselijke bewustzijn zich nog kan ont- wikkelen tot nog hogere graden van begrip en ervaring. Dit is de oneindigemogelijkheid van het Woord van God, de scheppende Logos van God. De bereidheid van onze menselijke logos om aan dit zich ontwikkelende, trans- formerende en zich vervolmakende schep- pende werk van de heilige Geest deel te nemen, is de taak die ons is opgelegd. 3 Het Woord Gods, eens door de gemeenschap gehoord, dreigt nu te worden gegeprivati- seerd door een verkeerd gebruik van ge- drukte en electronische media, ten koste van het gemeenschappelijke begrip. We moeten niet vergeten dat er een wijsheid schuilt in die oude traditie van ‘luisteren’ ( sruti 1 ) naar het schriftelijke Woord in een gemeenschap die is verzameld in de geest van samenzijn, delen en betrokkenheid op elkaar, als het Lichaam van Christus. Dit is niet nood- zakelijk een woord dat de aandacht trekt en geluid voortbrengt. We moeten het weer op- pakken, dit ‘ college zijn’ (uit het Latijn: co- legere , ‘samen lezen’), deze gemeenschappe- lijke dimensie van het Woord waarmee we de structuren van onze maatschappij verande- ren in het licht van het koninkrijk Gods, in liefde, rechtvaardigheid en vrede. Dat is de test van elk woord. Als het menselijke woord niet bijdraagt tot de vorming van een oprechte gemeenschap van mensen, in een har- monieuze verhouding met de rest van de schep- ping, dan is dat woord ijdel en zelfs contrapro- ductief. K.M.George Fr Dr K.M. George is oriëntaals-orthodoxe priester en theoloog van deMalankara Orthodoxe Syrische kerk uit India, een geheel zelfstandige kerk van de ‘West-Syrische’ traditie onder een eigen katholikossaat. Vert. uit Eng.: D. Bruinsma. 1 Sanskriet term, oorspronkelijk afkomstig uit hindoeïsme (red.).