Jaargang 61 Nummer 4

Pokrof 1 9 werk in Rome dat een meer academisch en bu- reaucratisch karakter had.’ LijdendeKerk De tragiek van de kerken van het Midden-Oos- ten wordt duidelijk als je beseft hoe zeer alle oosterse kerken verbonden zijn met een gebied, aldus p. Michel. De Armeens-Apostolische Kerk is in het bijzonder verbonden met Armenië, de Syrisch-orthodoxe Kerk met Tur Abdin (Oost- Turkije), voor de Kopten is Egypte van grote be- tekenis en voor de Maronieten Libanon. Ten ge- volge van oorlog en geweld zijn buiten de Kopten en de Maronieten, christenen van alle oosterse kerken op drift geraakt en over de hele wereld verspreid. Velen van hen zijn ook uitgeweken naar Libanon waar gemeenschappen van alle oosterse kerken te vinden zijn. Dat tekent de bij- zondere positie van deMaronitische Kerk. Daar- bij komt dat de patriarch van de Maronieten sinds de Ottomaanse tijd niet alleen een kerke- lijke, maar ook een politieke leider van zijn volk was. Zo heeft de patriarch ook een belangrijke rol gespeeld bij de vorming en groei van Li- banon. Die bijzondere verantwoordelijkheid kwam ook tot uitdrukking bij de pelgrimage van paus Franciscus en patriarch Bartholomeüs naar het Heilig Land. Vanwege zijn verantwoor- delijkheid voor de christenen in het Midden- Oosten reisde ook patriarch Bechara Boutros Al-Rai naar Jeruzalem voor de ontmoeting met paus Franciscus en de patriarchen van de oos- terse kerken. P. Michel is onder de indruk van het bezoek van paus Franciscus. Het idee om vijftig jaar na de historische ontmoeting tussen paus Paulus VI en patriarch Athenagoras opnieuw samen een pelgrimage naar het Heilig Land te maken, kwam overigens van patriarch Bartholomeüs en werd door paus Franciscus onmiddellijk aanvaard. In 1964 waren katholieken nog niet echt in oecumene geïnteresseerd. En hoewel er sindsdien een lange weg is afgelegd, zijn er nog veel obstakels op de weg naar het herstel van eenheid. Maar de goede wil is er. Paus en pa- triarch zijn zich er van bewust dat de eenheid er morgen nog niet zal zijn. Maar hun ontmoe- ting en verklaring zijn tekenen van hoop. Ze la- ten zien dat eenheidmogelijk is. Ook in interre- ligieus opzicht was het bezoek van paus Fran- ciscus van groot belang. Naar de paus wordt ge- luisterd en hij heeft de gave om de zaken op een manier te benoemen – meestal met een lacht of een grap – die mensen voor hem inneemt in plaats van afstoot. MECC Na zijn terugkeer uit Rome staat p. Michel voor de opgave de oecumenische contacten en com- municatie tussen de kerkgemeenschappen in het Midden-Oosten te bevorderen. Van een groot instituut met 150 medewerkers en afde- lingen in verschillende landen is de MECC te- ruggebracht tot een kleine organisatie die slechts uit enkele medewerkers bestaat en die aangestuurd wordt vanuit Beiroet. ‘Onze be- langrijkste taak is om de alarmerende situatie van christenen in het Midden-Oosten onder ogen te zien en hun stem te laten horen. Ook in het Westen. Het lijkt er soms op dat het lot van christenen in het Midden-Oosten het Westen koud laat. Onze gemeenschappen zijn hier ont- staan en hier ligt ook onze toekomst.’ Gevraagd naar de oorzaken van de benarde positie waarin christenen zich in meerdere landen van het Midden-Oosten bevinden, wijst p. Michel op de verschillen die er wat dat betreft tussen de ver- schillende landen zijn. Wel is het zo dat de agressie van moslimfundamentalisten in die landen tegen christenen gericht is. Ook daarom is het belangrijk dat kerken in het Midden-Oos- ten onderling goede contacten onderhouden en met elkaar samenwerken. Een belangrijke taak van de MECC is om een netwerk van communi- catie op te zetten. De Raad van Kerken van het Midden-Oosten ont- vangt voornamelijk steun van de protestantse kerken uit Europa en de Verenigde Staten. Sa- men met de Antiocheens-orthodoxe Kerk ston- den zij aan de basis van de Raad. P. Michel is dankbaar voor de jarenlange steun van de prote- stantse kerken en prijst hun eerlijke betrokken- heid. Deze samenwerking gebeurt op basis van wederzijds respect en er is geen sprake van enige vorm van proselitisme. Dit is een groot verschil met de ervaring van de Chaldeeuwse Kerk in Irak Antonijnen De Antonijnen vormen een monniksorde, eind 17 e eeuw gesticht in de Maronitische kerk. De Maronieten vormen een katholieke kerk met een (West-) Syrische traditie. De Antonijnen hebben dan ook een oriëntaalse kloosterregel en zijn ver- noemd naar Antonius de Grote (3 e - 4 e eeuw), de Egyptische stichter van het monnikendom. De An- tonijnen zijn actief op velerlei terreinen van de Kerk, m.n. in het pastoraat en het (theologisch) onderwijs: in Libanon, Syrië en de westerse emi- gratie.