Jaargang 60 Nummer 2

Afgelopen zomer vond er een boeiende kunsttentoonstelling plaats over het eiland Cyprus in het Paleis voor Schone Kunsten (BOZAR) te Brussel ter gele- genheid van het Cypriotische voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie. Met kunst werd geprobeerd het land zowel in kaart te brengen als op de kaart te zetten. Cyprus werd in 2004 lid van de Europese Unie en was nu aan de beurt om voor een half jaar de Raad te leiden. H et eiland Cyprus ligt in de oost- hoek van de Middellandse Zee, als het ware op het kruispunt van drie continenten: Europa, Azië en Afrika. Al sinds de Oudheid vormen zijn ligging en natuurlijke rijkdommen tegelijkertijd een zegen én een vloek voor de bewoners. Niet vreemd dus dat alras het eiland uitgroeide tot een twistpunt tussen het Byzantijnse Rijk, het Latijnse Westen en de Arabische wereld. Als commerciële en politieke draaischijf tussen Oost en West was Cyprus lang een object van begeerte voor de beschavingen die het achter- eenvolgens bezetten. Kruisvaarders, handelaars en ontdekkingsreizigers De historisch opgezette expositie kreeg als Engelse titel mee Mapping Cyprus, Crusaders, Traders and Explorers . Achtereenvolgens kwa- men aan bod de periode van de Franken (1192- 1489), de Venetianen (1489-1571), de Otto- manen (1571-1878), de Britten (1878-1960) en het onafhankelijke Cyprus. In 1974 bezette het Turkse leger het noordelijke deel van Cyprus en vluchtten de Grieks-Cyprioten naar het zui- den. In 1984 riep Turkije de Turkse republiek Noord-Cyprus uit en werd het eiland doormid- den gesneden. De scheidingslijn loopt dwars door de hoofdstad Nicosia. Praten over Cyprus ligt ook vandaag politiek nog erg gevoelig van- wege de tweedeling van het land tussen het Turkse islamitische noorden en het Cyprio- Cyprus 3 De heilige Barnabas, stichter en patroon van de autoce- fale kerk van Cyprus, zit op een troon en is gekleed als hogepriester, uit: St-Joriskerk, Maagd van Machairasklooster, Nicosia, 1673. De icoon was beves- tigd op de rug van de aartsbisschoppelijke troon, in plaats van de gewoonlijke Christusicoon. Onder de voetbank van Barnabas’ troon is een kaart van Cyprus afgebeeld, uniek voor een Cypriotische icoon. De drie keizerlijke attributen die hij van de engelen krijgt uitge- reikt zijn een mijter, een gouden inktpot met vermiljoen en een koninklijke staf met een globe: keizerlijke kente- kenen, volgens de traditie ooit door de keizer aan Barnabas toegekend, maar feitelijk pas in 488 door kei- zer Zeno aan aartsbisschop Anthemios. (Met dank aan/foto: Stelios Stylianou) Pokrof