Jaargang 53 Nummer 5

POKROF 16 Vorig jaar verscheen het boek ‘Een open venster op de Orthodoxe Kerk’. Schrijver is aartspriester Ignace Peckstadt van de Orthodoxe Kerk van België, priester in de parochie H. Andreas te Gent. Hij laat de lezer op een heldere en toegankelijke manier kennismaken met de Orthodoxe Kerk. Vader Ignace Peckstadt geeft allereerst een overzicht van de geschiedenis. Uitgangspunt is dat de Orthodoxe Kerk Kerk volgens hem streng de continuïteit beli- chaamt van de oorspronkelijke Apostolische Kerk en van de ongedeelde Kerk van vóór 1054. Hij beschrijft een aantal funda- mentele aspecten van de Ortho- doxe Kerk: haar kerkbegrip, haar spiritualiteit, de Goddelijke Li- turgie, de iconen, het koninklijk priesterschap van het volk Gods en de mariologie. Daarbij worden verschillen met de Katholieke Kerk genoemd zoals vader Ig- nace deze ziet. ‘Kerk’ is niet ge- baseerd op een juridisch opge- bouwde structuur. Niet een ge- zagsfactor of een organisatori- sche band maken haar wezen uit. De Kerk komt het meest volledig tot uitdrukking in de viering van de eucharistie. Jammer is dat hij suggereert dat onder invloed van het rooms-katholicisme het be- grip ’Kerk’ te vaak bepaald wordt door kerkelijk gezag. Zijn visie onderbouwt hij op geen enkele manier aan de hand van bronnen en kerkelijke documenten. Daar- mee schetst hij tussen het Ortho- doxe en katholieke kerkbegrip een tegenstelling die geen recht doet aan de feiten. Specifiek Orthodox Ignace Peckstadt heeft aandacht voor het specifieke Orthodoxe getuigenis en de eigen beleving binnen de Orthodoxe Kerk, met als thema’s onder meer de zen- ding van de Kerk en een Ortho- doxe visie op moraal. Hij bena- drukt dat de Orthodoxe Kerk wanneer het gaat om sociale of ethische problemen nooit mora- liserend wil zijn, dwingende re- gels wil voorschrijven en officiële standpunten wil afkondigen. Wel worden leven en handelen van de mens altijd geplaatst in het licht van de eeuwigheid. Wanneer vader Ignace ingaat op de economia, het pastoraal om- gaan met kerkelijk recht, bena- drukt hij weer de, in zijn ogen, totaal verschillende opvattingen in kerkvisie tussen Orthodoxie en katholicisme. De Orthodoxe Kerk wordt opgebouwd vanuit de eucharistie en de Latijnse Kerk wordt, wederom zonder enige bronvermelding, gekoppeld aan een juridische opstelling. Bij de plaats van de vrouw in de Orthodoxe Kerk worden haar activiteiten vooral complementair gezien. Hij schrijft de vrouw van de priester op communautair en pastoraal vlak een grote comple- mentaire rol toe. Ignace Peck- stadt toont zich voorstander van herstel van het diakonaat van de vrouw, dat in de ongedeelde Kerk heeft bestaan. De rol van vrouwe- lijke diakens was in bloei ten tij- de van de kerkvaders en bleef bewaard tot het einde van de By- zantijnse periode. In het Westen bleef de vrouwelijke diaken be- staan tot einde elfde eeuw. Op- merkelijk genoeg vermeldt hij hier wél een uitvoerige, met name Orthodoxe, bibliografie. Situatie Orthodoxen Het leven met de sacramenten en de spirituele waarde hiervan heb- ben in dit boek een belangrijke plaats. In ‘Nederige aanwezigheid en uitstraling’ gaat Vader Ignace in op de situatie van Orthodoxe christenen in Europa. Voor de Orthodoxie ziet hij een speciale roeping weggelegd in het Europa van de toekomst: brug zijn tus- sen oost en west. In zijn ogen moet het Europa van de toe- komst ook het Europa van de Kerken zijn. De positie van de islam wordt hier geheel buiten beschouwing gelaten. Allerlei actuele levensproblemen waarmee gelovigen worden ge- confronteerd, brengt hij onder de aandacht: het mysterie van leven en dood, euthanasie, crematie en drugs; ook de vraag hoe men van het geloof kan getuigen in een geseculariseerde maatschappij. Dit boek biedt veel informatie en inspiratie aan Orthodoxe christe- nen die hun geloof willen voeden en verdiepen. Anderen die meer willen weten over de Orthodoxe Kerk vinden er een helder over- zicht van haar spiritualiteit. Wie een gedegen studie van de Orthodoxe Kerk wil maken zal bemerken dat dit boek uitnodigt tot meer. Dolf Langerhuizen Ignace Peckstadt, Een open venster op de Orthodoxe Kerk, Averbode 2005, 288 blz, ISBN 9031722170, € 23,50 Een open venster op de Orthodoxe Kerk