Jaargang 53 Nummer 3

POKROF 8 in gebruik als Nationaal Archief. Deze katholieke architectonische signatuur is het gevolg van de langdurige Poolse invloed. Geen Russische koepels dus in het cen- trum van Minsk. De orthodoxe kathedraal is de meest harmonieuze van deze kerkgebouwen. Zij is oorspron- kelijk als katholieke kerk ge- bouwd voor het aanpalende Ber- nardinessenklooster en pas in 1852 werd het een orthodoxe kloosterkerk en omgedoopt tot H. Geest kerk. Na de Revolutie (1917) werd het complex geslo- ten en in 1961 werd de kerk de kathedraal van de metropoliet van Minsk. De witte gevel, geleed in drie horizontale lagen die doorlopen op de twee identieke torens in de flanken, heeft een serene uitstraling door het ont- breken van beelden; in de top is een klassiek Maria Orante-mo- zaïek. De kerk is schilderachtig gelegen op een groene glooiing. Contrast In tegenstelling tot de vrije lig- ging van de orthodoxe kathe- draal, staat haar katholieke te- genhanger ingeklemd tussen gebouwen. Zij was oorspronke- lijk een jezuïetenkerk en werd in 1798 de kerk van de toen opge- richte rooms-katholieke bis- schopszetel van Minsk. In de Sovjet tijd was zij nog onzicht- baarder toen in de jaren ’50 de bovenste delen van de torens werden afgebroken en er een muur voor het ingangspleintje werd geplaatst; de kerk zelf werd sporthal. In 1994 is zij weer in oude staat hersteld en de her- bouwde torens corresponderen als het ware met de twee torens van de orthodoxe kathedraal. Interessant detail is ook dat de katholieke torens orthodox aan- doende koepels hebben, terwijl juist de orthodoxe kathedraal meer katholieke spitsen heeft. Maar het soms gelijktijdig luiden van klokken verstoort deze archi- tectonische oecumene. Samen klokken luiden kan mooi zijn, maar niet als ze tegen elkaar in- gaan, dan dissoneren ze. Men wordt zich pas bewust van de verschillen tussen de twee kerkelijke richtingen binnen in de gebouwen. De beelden en bid- kapellen in de katholieke kerk demonstreren de bonte devoties van de katholieke traditie, waar- bij vergeleken de orthodoxe kerk, die weliswaar vol gehangen is met iconen op de witte muren, toch een meer samenhangende indruk maakt. Nog uitbundiger komt de katho- lieke sfeer tot uitdrukking in de kerk van St. Simon en Jelena. Deze is in 1908-1910 gebouwd door een Poolse edelman ter ere van zijn vroegtijdig gestorven kinderen, naar wier patroonheili- gen de kerk is genoemd. De mar- kante neoromaans-moderne kerk vlakbij het parlementsgebouw aan het Plein van de Onafhanke- lijkheid is opgetrokken in rode baksteen en rode dakpannen en als zodanig een prettige vreemde eend in de bijt van de grijze na- oorlogse betonbouw van het plein. Het interieur is echter ronduit kitscherig met bonte kleuren, grillige motiefversierin- 4 4 4 4 4 4 4 4 De orthododoxe H. Geest-kathedraal van Minsk (Wit-Rusland).