Jaargang 49 Nummer 5

POKROF 9 De belangrijkste historische oor- zaak van de verbreiding van de islam in Rusland was het feit dat R U S L A N D Praktische samenwerking zonder theologische dialoog orthodoxe priester willen een zichtbaar teken van verzoening en vrede oprichten. Hiervoor hebben de drie gemeenschappen een ‘stichting’ ingesteld. Gezamenlijk willen ze komen tot een multireligieus dienstencen- trum, dat uitgaat van de drie gemeenschappen en wordt ge- dragen door vrijwilligers van de verschillende bevolkingsgroe- pen. Het centrum zal religieuze, diaconale, recreatieve en culture- le diensten gaan verlenen aan de leden van de gemeenschappen en alle inwoners van de stad Tuzla en omgeving. Ze vroegen Grupa Most om ondersteuning bij het ontwikkelen van dit project. Desondanks staat de oecumene en de interreligieuze dialoog nog in de kinderschoenen. “De imam was hoofdimam van alle mos- keeën van de stad, maar vanwege zijn vrijzinnige opvattingen, hij zegt ‘Jullie God is ook onze Allah’, is hij uit die functie ont- heven. Hij is nu nog imam in de moskee van het centrum.” Ook de orthodoxe priester moet reke- ning houden met zijn bisschop, die wantrouwend is en afwijzend staat tegenover het westen. De katholieke priester krijgt ruimte en neemt die ruimte ook. De contacten worden vooral gedragen door de drie voorgan- gers: “Gelovigen zijn minder gewend om taken op het gebied van diaconie en oecumene op zich te nemen.” Maar er zijn andere ontwikkelingen: “Nu bij het voorbereiden van het dien- stencentrum melden zich be- kwame leden van de drie geloofs- gemeenschappen als vrijwilliger of bestuurder. En dat is een hoopvol gegeven!” Grupa Most De imamM. Lugavic, de ortho- doxe priester N. Markovic en de katholieke frater P. Mata- novic werken samen aan ver- zoening en vrede in Bosnië. De samenwerking komt onder andere voort uit het contact met Grupa Most vanaf 1996 en het multireligieuze karakter van de stad. De moslims vormen in Tuzla de overgrote meerderheid. Er is een kleine servisch-orthodoxe gemeenschap en grotere ka- tholieke parochie. Beide ge- meenschappen hebben een redelijk grote invloed op het openbare leven in Tuzla. Door zijn geografische ligging is Rusland genoodzaakt goede betrekkingen te onderhouden met de islam. Bovendien telt de Russische Federatie (meer dan 145 miljoen inwoners) volgens islamitische bronnen thans ongeveer twintig miljoen moslims. Het aantal islamitische gemeenschappen, moskeeën en dergelijke, bedraagt volgens officiële statistische gegevens zo’n 2500. De islam is daarmee de tweede godsdienst in Rusland. de Tataren haar in 1313 tot heersende godsdienst uitriepen. Deze Mongools-Turkse macht had toen het grootste deel van Rusland veroverd. Pas rond 1550 maakte Ivan de Verschrikkelijke een definitief einde aan de Tataarse macht door hun laatste bolwerken, Kazan en Astrachan, te onderwerpen. Nu werd de islamitische bevol- king deel van het Russische rijk met zijn orthodoxe staatsgods- dienst. Openlijke uitoefening van niet-orthodoxe godsdiensten was onmogelijk. Pas door de Poegatsjov-opstand in 1773 kreeg de islam wettelijk bestaansrecht en konden mos- keeën en koranscholen worden opgericht. Leden van Grupa Most, servisch-orthodoxen, rooms-katholieken en moslims in Tuzla. Foto: W. Dicke.