Perspectief 2021-52

2021-52 Een Quaker perspectief 45 Het v erslag van de ‘International Commission on Intervention and State Sovereignty’ ge- titeld ‘Responsibility to Protect’ 7 – waarop die VN-resolutie gebaseerd werd – beslaat meer dan 100 bladzijden. Die zal ik hier dus maar niet samenvatten. Wel constateerde ik elders dat er nergens melding wordt gemaakt van de mogelijkheden die geweldloze conflictop- lossing en civiele vredesopbouw bieden. 8 Het concept van een ‘non - violent peace force’ – goed getrainde burgers die zich tussen de strijdende partijen plaatsen – wordt niet eens genoemd. Dat doet het rapport dat door de Wereldraad werd opgestelde over R2P dus wel . 9 Het stelt dat ‘de lidkerken zich gezamenlijk tot het primaat van geweldloosheid bekennen: de uitdaging voor christenen om vrede na te jagen te midden van geweld en dat de kerken niet geloven dat het toepassen van dodelijk geweld een nieuwe orde van vrede zal bren- gen’. Het vervolgt door te stellen dat het bij R2P bovenal gaat om voorkomen en op langere termijn ‘de transformatie van het leven in overeenstemming met Gods Koninkrijk’ en dat gezegd hebbende bekent de Wereldraad ‘met christenen over de hele wereld schuld aan ons collectief falen om rechtvaardig te leven en rechtvaardigheid te bevorde- ren’. Een duidelijke verwijzing naar de noodzaak te bouwen aan e en werkelijk rechtvaardige en duurzame economie, in plaats van het dominante economische model dat oorlogen bevorderd – zie hierboven. We vergeten veelal dat het concept van R2P ontwikkeld in de VN-resolutie drie dimensies kent: de verantwoordelijkheid om gewapende conflicten te voorkomen, als dat niet lukt om tussenbeide te komen (‘to intervene’) en tenslotte om de wederopbouw te bevorderen na afloop van het conflict. Echter, de focus is vaak op de tweede dimensie: interveniëren en dan slechts in de vorm van een militaire operatie. Maar zelfs Kofi Anan - een voorstan- der van R2P waarschuwde: ‘R2P is ontwikkeld als een universeel principe om mensenrechten te verdedigen – niet als een ‘licence to make war in the name of peace’! 10 Daarom heb ik geprotesteerd toen zelfs in de concept-slotverklaring van de Internationale Oecumenische Vredesconvocatie in Kingston in 2011 werd opgenomen ‘Responsibilty to protect is part of Just Peace’ en de vraag gesteld of de verschillende legermachten die – op dat moment – Libië binnenvielen – dat deden om werkelijk burgers te beschermen of omdat zij totaal andere (eigen)belangen hadden? Onder het voorwendsel burgers te be- schermen werden de oliebelangen van Westerse machten veilig gesteld door een ‘regime -