Perspectief 2019-43

Perspectief 44 Oecumenische toenadering steeds meer een geestelijke zaak (1954) wordt ook duidelijk ingezet op de eenheid in Christus in weerwil van de verdeeld- heid van de kerken. Er is een diversiteit die niet zondig was, omdat het de veelkleurigheid van gaven van de Geest laat zien. Maar wanneer diversiteit de eenheid van het lichaam verwoest, dan is het zondige verdeeldheid. Vooral sinds de vergadering in Uppsala in 1968 wint steeds meer de overtuiging veld dat de eenheid van de kerken geen doel in zichzelf is maar gezien moet worden als een teken en instrument van de door God gewilde eenheid van de gehele mensenwereld. De kerken moeten daarom dienstbaar zijn aan de overwinning van alle zondige scheidingen en te- genstellingen in deze wereld. 2. Van gezicht veranderd De oecumene is in de eenentwintigste eeuw van gezicht veranderd. Zij is meer geestelijk dan institutioneel georiënteerd. Niet kerkelijke vergaderingen of synodale commissies maar de plaatselijke gelovigen nemen hierbij het voortouw, al dan niet gesteund door eigen kerken. Met name bij jongeren zijn er talloze netwerkachtige organisaties en bijeen- komsten waarin men elkaar vindt rond een bepaalde geloofsvisie, reformatorisch, evangelisch of katholiek. Doorslaggevend is niet de verbondenheid aan een kerk maar de beleving van een geestelijke band met Christus. De Amerikaanse theoloog Timothy George sprak over de zogeheten ‘nieuwe oecumene’, onderscheiden van de ‘oude oecumene’, een onderscheid dat hij heeft ontleend aan de Amerikaanse methodist Thomas C. Oden. De oude oecumene heeft betrekking op de vaak liberaal-protestants georiënteerde bureaucratische organisaties waarover de oosters-or- thodoxen altijd gefrustreerd waren en waarin de rooms-katholieken nooit participeerden. Deze oude oecumene met zijn vaak utopische dromen en revolutionaire pretenties heeft volgens Oden zijn tijd gehad en is in verval geraakt. De nieuwe oecumene is daarentegen gericht op concrete ontmoeting en niet op een organisatorische en institutionele eenwor- ding. Zij is een beweging van de Geest . Zij weet zich geïnspireerd door de klassieke oecumenische geloofsvoorstellingen van de Drie-eenheid, de christologie van het concilie van Chalcedon en een duidelijke visie op het gezag van de Schrift.