Perspectief 2015-30

2015-30 De liefde is kosmisch 7 Reageer behoud van de natuur. Deze uitnodiging gold voor niet alleen voor orthodoxe christenen. In 2007 is dit opgepakt door de Wereldraad van Kerken. En op 6 augustus 2015 riep ook paus Franciscus 1 september uit als ‘Dag van de Schepping’ binnen de Rooms-Katholieke Kerk. De huidige patriarch Bartholomeus is voortvarend verder gegaan in het spoor van zijn voorganger. Elk jaar op 1 september spreekt hij een boodschap uit. Daarbij is de patriarch al decennialang prominent in het wereldwijde debat over duurzame ontwikkeling en klimaat. Dit leverde hem de bijnaam de ‘groene patriarch’ op. In 2008 werd hij door Time Magazine verkozen tot één van de honderd invloedrijkste mensen ter wereld vanwege zijn spirituele benadering van het milieuvraagstuk. Huidige milieuvragen zijn volgens de patriarch niet primair politiek of technologisch van aard. Het gaat veel meer over onderliggende wereldbeelden. De echte vragen liggen niet buiten ons, maar in onszelf. Ons handelen wordt volgens de patriarch sterk beïnvloed door wie we zijn. Doordat we als mensen met een (te) beperkte blik naar en realiteit kijken, behandelen we die realiteit ook niet goed. De patriarch stelt dan ook dat we in essentie anders moeten leren kijken. De vraag is dan ook of je eigenlijk wel kunt spreken over een ‘ecologische visie’ van de patriarch. Juist de patriarch staat een integrale visie van kijken voor. Vanuit een dergelijke integraliteit is de patriarch zich er zeer van bewust dat milieuvragen samen hangen met andere sociale vraagstukken. In de ecologische visie van de patriarch ligt de nadruk altijd op bescheiden eenvoud en liturgie. De technische termen hiervoor zijn respectievelijk ‘ascese’ en ‘eucharistie’. Vanuit eenvoud en liturgie kunnen we zodanig leren kijken dat de natuur daar integraal onderdeel van uit maakt. In de ascese gaat het erom dat de mens zichzelf niet opblaast, maar ruimte maakt voor de medemens en de natuur. In de liturgie worden hemel en aarde opnieuw met elkaar verbonden en proberen we vanuit Gods perspectief naar de wereld te kijken. Dit komt het sterkst tot uitdrukking in de eucharistie. De liturgie doet een mens beseffen dat niet zij master is of the universe . Vanuit de liturgie verschijnt de natuur als een gift die we in dankbaarheid mogen ontvangen en waar we aan bij mogen drag en om het tot haar doel te laten komen. De visie van de Patriarch wijst er dus op dat de liturgie kosmisch van aard is.