Perspectief 2013-22

2013-22 Vernieuwing en hervorming in onze Kerken 23 R eageer dan gewoon kerken stichten. Hij reikt ook een totale visie aan over hoe Kerken, binnen het oecumenisch spectrum, zich dienen te verhouden tot de cultuur en hij heeft oog voor de verandering van de stad waarvoor de kerken zich op verschillend niveau inzetten. Keller herwerkt de vijf modellen van H. Richard Niebuhr in Christ and Culture (New York, 1956) en geeft een aantal theologische perspectieven aan over de manier waarop kerken zich dienen te verhouden tot de cultuur. Keller omschrijft de theologie van sommige Kerken als een die de cultuur wil beïnvloeden op een actieve manier, terwijl anderen dat eerder passief doen. Hij omschrijft ook theologieën die vol zijn van de ‘algemene genade’ ( com- mon grace ) en Kerken die weinig algemene genade hebben. Zo zegt hij van de neocalvinisten, die zijn beïnvloed zijn door Kuyper, dat ze ‘ transformationists (transforma- torisch)’, zijn. Ze willen de cultuur door christenen die hun roeping beleven vanuit een christelijke visie op de wereld positief veranderen, maar ze hebben weinig ‘algemene ge- nade’. Nogal wat evangelische anglicanen die steunen op instellingen zoals de London Institute for Contemporary Christianity vinden hier hun plaats. 49 Nieuwe monastieke, hei- ligheids- en baptistische theologieën hebben ook weinig ‘algemene genade’, maar ze willen de cultuur niet omvormen. Deze ‘ counter-culturalists (tegenculturalisten)’ geven aan hoe de Kerk in contrast staat met de samenleving en dit is een plaats waar sommige anglo- katholieken zich thuis zouden voelen. De concordantie-theologieën ( relevance theologies ) die zich met de cultuur willen engageren en de ‘algemene genade’ benadrukken bieden ruimte voor liberale Kerken en voor sommige nieuw ontluikende evangelische Kerken op zoek naar zin. Tenslotte legt het model van Luthers’ ‘Twee Rijkenleer’, dat wordt ontwik- keld door de moderne conservatieve gereformeerde theologie, het accent op de ‘algemene genade’, maar wil de cultuur niet beïnvloeden. Als we kijken naar Christ and culture van Niebuhr blijkt paradoxalerwijze dat dit model geen specifiek christelijke bij- drage aan de samenleving biedt. Anglicanen die werkzaam zijn in de patriottische Kerken ( civic churches ) en binnen instellingen van de Kerk van Engeland en haar vertegenwoordi- gers in the House of Lords , zullen zich terugvinden in dit model. Keller roept bedienaren een verdubbeling in van het aantal mensen dat elke zondag naar de kerk gaat. Blijkbaar willen kerkstichters tien tot honderd kerken oprichten en niet een of twee. 49 The London Institute of Contemporary Christianity werd opgericht door een evangelical van het eerste uur in de 20 e eeuw, John Stott, met de bedoeling het christelijk getuigenis in de samenleving te bevorderen. Meer informatie is te vinden op licc.org.uk.