Perspectief 2013-21

2013-21 ‘The Church’: een uitdaging voor de Rooms-katholieke Kerk 19 R eageer aandacht voor het woord ‘communio’ wil de menselijke gemeenschap die de Kerk is, ver- binden met haar oorsprong en aan haar doel, waardoor de aandacht voor het verticale, goddelijk aspect van de Kerk behouden blijft. In de laatste ecclesiologische documenten van de Wereldraad is zowel in de opbouw als in de kwantiteit van de tekst duidelijk te zien dat het begrip ‘koinonia’ steeds meer het fundament van de ecclesiologie van de Wereld- raad wordt. Voor de Rooms-katholieke Kerk betekent dit dat hiermee een goede basis wordt gelegd om het gesprek over moeilijke oecumenische onderwerpen verder te bren- gen. De koinonia-ecclesiologie oriënteert de dialoog op de trouw aan God en aan Zijn Woord. Natuurlijk kunnen we in onze trouw aan Gods Woord geen genoegen nemen met de grootste gemene deler of met goedkope compromissen. 12 Maar tegelijk kan goedbe- doelde trouw de dialogen stug laten verlopen. Het is echter onjuist om de stugheid die in de dialogen kan ontstaan, te interpreteren als een onwillige houding ten aanzien van het oecumenisch proces. Johannes Paulus II schreef hierover: Men moet voorkomen "dat men genoegen neemt met schijnoplossingen die niet tot een stevig en echt resultaat zouden voeren”. 13 Omwille van de zichtbare eenheid die de kerken voor ogen staat is het echter ook van belang zorg te dragen dat trouw aan het eigen verstaan van de waarheid de dia- logen niet belemmerd. Om in de dialogen de zaak niet voortdurend op de spits te hoeven drijven, maakt men onderscheid tussen onderwerpen die consensus behoeven en onder- werpen die dat niet behoeven, tussen kerkscheidende kwesties en legitieme verscheidenheid. In kerkscheidende problematieken worden kerken nog wel eens gehin- derd door een verschillend begrippenkader. De dialoog is ermee gediend wanneer op het punt van woordgebruik bruggen worden geslagen. Het vervolg van deze paragraaf wil ik uitwerken aan de hand van vijf thema's die paus Johannes Paulus II heeft vastgesteld in de oecumenische encycliek Ut Unum Sint . Hij be- schrijft vijf thema's die "moeten worden uitgediept om tot een echte overeenstemming in het geloof te komen". 12 Ut Unum Sint , nr. 18 13 Ut Unum Sint , nr. 79