Perspectief 2013-21

Perspectief 18 drs. Rob van Uden ‘The Church’ probeert op verschillende manieren de standpunten van de kerken in bewe- ging te krijgen. Zo dringt het document erop aan om ruimte te laten voor legitieme verscheidenheid. Aan de kerken wordt gevraagd om zich in de lijn van het apostelconcilie (Handelingen 15) en het Concilie van Nicea te beperken tot 'wat strikt noodzakelijk is'. Het document bevat schuin gedrukte blokjes tekst met opmerkingen en vragen die de kerken willen stimuleren tot reflectie en het maken van huiswerk. 4 De uitdaging van 'The Church' Ik wil allereerst nader ingaan op het begrip ‘ koinonia ’. ‘The Church’ geeft aan hoe de Drie- ene God zich heeft verbonden met de mens. Deze band van God met de mensen en van de mensen met elkaar wordt al in de eerste alinea van het eerste hoofdstuk aangeduid met het Griekse woord ‘koinonia’ . Het begrip 'koinonia' wordt uitdrukkelijk behandeld in het tweede hoofdstuk en keert steeds opnieuw terug in de titels en teksten van 'The Church' . De Wereldraad van Kerken heeft het begrip ‘koinonia’ geïntroduceerd tijdens de Derde Algemene Vergadering in New Delhi (1961) met de bedoeling om nader aan te duiden waar het om gaat in het streven naar eenheid. Pas in 1991 9 wordt het begrip ‘koinonia’ een sleutelwoord. Vanaf dit moment wordt er door de Wereldraad gesproken in termen van volledige of (nog) niet volledige gemeenschap. De werkelijke volheid ( communio plena ) overstijgt de kerken en is de gemeenschap met God. Méér dan in ‘The nature and purpose of the Church’ en ‘The nature and mission of the Church’ is het begrip 'koinonia' het funda- ment van de ecclesiologie van de Wereldraad geworden. In de Rooms-katholieke Kerk kende het begrip een parallelle ontwikkeling. 10 Walter Kar- dinaal Kasper geeft aan dat het Tweede Vaticaans Concilie een basis heeft gelegd voor een communio-ecclesiologie en dat de Buitengewone Bisschoppensynode in 1985 het be- grip 'communio' uitriep tot het sleutelwoord van het concilie. 11 De hernieuwing van de 9 'Statement on the unity of the Church as koinonia / communion' . In: Canberra. Verslagen en rapporten, 1991 10 In Rooms-katholieke documenten wordt doorgaans het Latijnse begrip 'communio' gebruikt. In documenten van FAO wordt doorgaans het Griekse begrip 'koinonia' gehanteerd, In de Engelse versie van het document wordt als gebruikelijke vertaling van ‘koinonia’ het woord 'communion' gehanteerd. 11 Walter Kardinaal Kasper, Een Rijke Oogst, de vruchten van de oecumenische dialoog . Berne, 2011, bladz. 70