Perspectief 2013-20

45 gewenste eenheid van de Kerk met zich mee. Het voorstel voor een ‘bekering van het verlangen’ – ‘Laten we voor de eenheid bidden in onze en in jullie parochies!’ – moet mijns inziens het eerste thema zijn van welk oecumenisch gesprek dan ook. Laten we beginnen om samen te verlangen en Christus te vragen: dan zal God de methoden vinden om ons te geven wat we verlangen. Wie zijn fundament in Christus heeft, is vrij van elk resultaat en van elke vorm. Wie zeker is van het wezenlijke, kan op alle niet wezenlijke punten concessies doen om de gevoeligheid van de ander tegemoet te treden. Er is bijvoorbeeld geen reden om in Rusland Pasen en de daarmee verbonden feesten te vieren volgens de door de orthodoxe Kerk gevolgde kalender, zoals ook gebeurt in andere landen met een orthodoxe meerderheid en zoals het Tweede Vaticaans Concilie expliciet toestaat. Ook met betrekking tot de naam en de canonieke vorm van de structuren van de katholieke Kerk in Rusland – ‘bisdommen’ of ‘apostolische administraturen’ – zouden concessies kunnen worden gedaan (in het bewustzijn dat die van veel katholieken een offer zouden vergen). Het primaire doel van de katholieke aanwezigheid is het bevorderen van een katholiek bewustzijn, waarbij katholiek hier niet primair de strikt confessionele betekenis, maar bewust de ruime betekenis heeft van universeel, één, algemeen, conciliair ( sobornaja ), gemeenschappelijk: het bevorderen van een dergelijk bewustzijn onder katholieken, orthodoxen en alle mensen van goede wil. Ik zou willen afsluiten met een citaat uit Orientale Lumen , de apostolische brief van paus Johannes Paulus II uit 1995: ‘De echo van het evangelie – dat woord dat nooit teleurstelt – blijft krachtig klinken, en wordt alleen afgezwakt door onze scheiding: Christus roept luid, maar de mens heeft moeite zijn stem te horen, omdat wij er niet in slagen met één stem te spreken. Laten we samen luisteren naar het smeken van de mensen die Gods Woord in zijn volle omvang willen horen. De woorden van het Westen hebben de woorden van het Oosten nodig opdat Gods Woord steeds verder zijn ondoorgrondelijke rijkdommen kan openbaren. Onze woorden zullen elkaar voor eeuwig in het hemelse Jeruzalem ontmoeten, maar wij vragen en willen dat op deze ontmoeting reeds vooruit wordt gelopen in de heilige Kerk die op weg is naar het volledige Koninkrijk. Moge God de tijdsduur en afstand verkorten. Moge Christus, het Orientale Lumen , spoedig, zeer spoedig, ons geven te ontdekken dat wij, ondanks vele eeuwen van verwijdering, elkaar zeer nabij waren, omdat wij samen, misschien zonder het te beseffen, op weg waren naar de éne Heer, en dus naar elkaar. Mogen de mensen van het derde millennium van deze ontdekking profiteren, wanneer zij eindelijk worden geraakt door een woord dat eenstemmig en dus geheel geloofwaardig is, gesproken door broeders en zusters die elkaar liefhebben en elkaar dankbaar zijn voor alles wat zij elkaar geven. Zo zullen wij met de zuivere handen van de verzoening komen te staan voor God, en de mensen van deze wereld zullen een nieuwe, gegronde reden hebben om te geloven en te hopen.’ (nr. 28)