Perspectief 2013-19

29 Van deze kerk belijden we met de kerk van alle tijden en alle plaatsen dat ze katholiek is, teken van Gods bedoeling met de hele wereld. In onze omschrijving van het begrip katholiciteit zoeken we naar een verbinding tussen: - enerzijds het concept van de nieuwe katholiciteit, zoals beschreven door Robert J. Schreiter. Dit concept onderzoekt de uitdagingen die de globalisering aan het christendom stelt. In feite gaat het dan om katholiciteit als eigenschap van de kerk tegenover de denkstructuren van de globalisering. Deze benadering van het begrip katholiciteit is voor onze context vruchtbaar gemaakt door Anton Houtepen en Joris Vercammen. - anderzijds de vroegkerkelijke visie op katholiciteit zoals verwoord door Vincentius van Lerinum (4 e eeuw): ’Houden wij vast wat overal, altijd en door allen is geloofd, want dat is waarlijk en eigenlijk katholiek.’ We noemen de naam van Vincentius, omdat we zijn drieslag overal, altijd en allen niet als criteria van katholiciteit hanteren, maar als aspecten van katholiciteit. Met de Vroege Kerk – en met de OKK, de Anglicana en driekwart van de christenheid (inclusief A. van de Beek) verbindt ons trouwens ook wat zij als de waarborg voor katholiciteit beschouwde: de drie instrumenten of wachters van de orthodoxie: de canon, het credo en het ambt van episkopè . We roepen de kerken op daarnaar terug te keren en de samenhang daartussen te herstellen. ‘Daarom doen wij een appèl op alle kerken en christenen in Nederland om terug te keren naar onze gezamenlijke oorsprong, en de samenhang tussen de canon, het credo en het ambt van episkopè te herstellen. Zo zullen wij de katholiciteit van de ene kerk van Christus hervinden en een geloofwaardig teken kunnen zijn van Gods bedoeling met deze wereld.’ Het Katholiek Appèl wil dus vooral de kerken oproepen tot zelfkritiek. Anders gezegd: de kerken in Nederland worden uitgenodigd om niet vanuit hun eigen traditie te kijken naar de oecumene, maar – omgekeerd – vanuit de oecumene naar hun eigen traditie. En daaraan het katholiek gehalte van hun kerk te meten in antwoord op de vraag: hoe katholiek is mijn kerk? Als ik tenslotte mag proberen de positie van het OFK in het Nederlandse oecumenische landschap te markeren, dan zou ik willen stellen dat we een reflectie- en actiegroep zijn die werft voor katholiciteit. Zo willen we dienstbaar zijn aan zowel de Raad van Kerken aan de ene kant, als aan het binnenkort op te richten Nederlands Christelijk Forum aan de andere kant, de ‘twee benen’ waarop de oecumene in ons land zich lijkt te gaan voortbewegen. Wij als OFK zullen nu eens aan het been van de institutionele oecumene trekken, dan weer aan het been van de spirituele oecumene. Zo hopen we de voortgang van de oecumene te dienen en uiteindelijk de wereld tot zegen te zijn.