Perspectief 2011-11

Perspectief, Digitaal Oecumenisch Theologisch Tijdschrift Katholieke Vereniging voor Oecumene, nr. 11, maart 2011 9 resultaten ervan in de wereldwijde discussie gedurende de jongste halve eeuw. Men komt heel vlug tot een volume van meer dan tienduizenden bladzijden enkel en alleen al als men zich beperkt tot de meest essentiële teksten en de werken waaraan orthodoxe schrijvers hebben meegewerkt in het Frans en in het Engels in de periode sinds 1960 tot heden. Wanneer men deze literatuur ter hand neemt, merkt men dat sinds 50 jaar er bij christenen een akkoord bestaat over het wezenlijke, namelijk dat het doopsel in naam van de Drievuldigheid met water en in de Geest een deelname is aan de dood en de verrijzenis van Christus. Ze schenkt zo de gedoopte zijn leven lang een nieuwe geboorte door de genade die hem door de deelname aan de eucharistie laat deelnemen aan het mystieke en historische lichaam van de Kerk, anticipatie van Gods Rijk op aarde. 5 Ondanks deze buitengewone overeenstemming tussen twee miljard christenen hebben de Kerken praktisch geen daden gesteld die deze fundamentele eenheid zichtbaar maken. Om enkel van Frankrijk of Oekraïne, waar ik vandaan kom, te spreken, ken ik geen enkel officieel door de Kerken ondertekend document dat deze consensus bekrachtigt en weergeeft. Voor deze voordracht stel ik het volgende voor. Laten we samen deze immense literatuur samenvattend herlezen, voldoende om ons bewust te worden van de overeenstemming. Laten we daarna proberen te begrijpen waarom, ondanks het immense werk en ondanks het goede gehalte van de overeenkomst tussen de Kerken, we ons praktisch nog op punt zero van de zichtbare (h)erkenning bevinden. Ik herinner eraan dat de Kerken om verder te gaan in dit proces van wederzijdse erkenning moeten aanvaarden om zelf dezelfde weg van bekering te gaan die ze aan iedere catechumeen voorleggen. U zult ongetwijfeld vaststellen dat ik een eenvoudige actualisering doe van de kwestie van de initiatie aan de hand van de boodschap van de Groupe des Dombes uit 1991, ‘Pour la conversion des Eglises’ . 6 Maar ik zal heel concrete voorstellen doen opdat de Kerken zich zichtbaar op de weg van de bekering plaatsen en ik zal zelfs wat verder gaan, hopend op uw aandacht en welwillendheid. Mijn thesis bestaat erin dat ik deze kwestie van de christelijke initiatie anders wil benaderen dan het orthodoxe denken en de oecumenische beweging de voorbije 50 jaar hebben gedaan. Ik stel voor om op een bewuste en creatieve manier de synthese terug op te nemen tussen père Serge Boulgakov en Nicolas Berdiaev, tussen Lumen Gentium en Gaudium et Spes , tussen High en Low Church. In twee woorden samengevat: de band tussen geloof en sacrament bestaat in een vertrouwvolle openheid voor God en de wereld met wederzijds respect voor ieders eigenheid. 1. Ontwikkelingen in de orthodoxe en oecumenische literatuur over het thema van de christelijke initiatie (1970-2010) a. Bibliografie Laten we beginnen met een overzicht van de kwestie van de christelijke initiatie. De katholieke positie ten aanzien van het doopsel - van Vaticanum II tot op vandaag - was het onderwerp van een colloquium in de abdij van Chevetogne in augustus 1998. De publicatie van de teksten werd ook in het Russisch vertaald. 7 De orthodoxe visie op doopsel en christelijke initiatie werd op een magistrale wijze in 1974 voorgesteld in het boek van Alexandre Schmemann, ‘D’Eau et d’Esprit’ , gepubliceerd in het Engels in de uitgave van het Instituut van Sint-Vladimir en vertaald in 1997 in het Frans bij DDB. 8 Vader Boris Bobrinskoy zegt in 2008 in studie nr. 207 van Geloof en Kerkorde, ‘Baptism Today’ , in zijn bijdrage ‘Het 5 JWG, op. cit .: ‘Baptism, Eucharist and Ministery’ (B3-7) identifies five major sets of images: (a) participation in Christ’s death and resurrection; (b) conversion, pardoning and cleansing; (c) gift of the Spirit; (d) incorporation into the body of Christ and (e) sign of the kingdom. 6 Groupe des Dombes, Pour la conversion des Eglises. Identité et changement dans la dynamique de conversion . Parijs, Centurion, 1991 7 Kreshenie i obschenie, sbornik, materialov kollokiuma v krestovozdvyjenskom monastyre . Chevetogne, avgust 1998, Moskva, BBI, 2000 8 A. Schmemann, Of Water and the Spirit: Liturgical Study of Baptism . Study of Christhood St. Vladimir’s Seminary Press, 1974