Perspectief 2010-9

Perspectief, Digitaal Oecumenisch Theologisch Tijdschrift Katholieke Vereniging voor Oecumene, nr. 9, september 2010 3 Missie en eenheid 1910-2010 en verder Jacques Matthey Wereldraad van Kerken – Zendings- en Evangelisatieteam Deel I: Edinburgh 2010 Wat is het doel van de viering van het eeuwfeest van Edinburgh 1910? Wat gaan we doen als we in juni 2010 bij elkaar komen? 1. We gaan met elkaar vieren en danken voor wat God in de kerk en in de wereld heeft gedaan in de afgelopen eeuw. In 1910 waren er ongeveer 612 miljoen christenen in de wereld, waarvan er 500 miljoen in Europa en Noord-Amerika woonden en 75 miljoen in Latijns Amerika. De deelname aan de conferentie in 1910 weerspiegelde deze samenstelling. Van de 1215 participanten kwamen er slechts 19 uit het globale Zuiden, merendeels uit Azië, en één uit Afrika. De mensen met een donker uiterlijk, die de belangstelling van de journalisten wekten, waren allemaal Afro-Amerikanen. Zij konden nauwelijks als vertegenwoordigers van het Afrikaanse continent worden beschouwd. De Protestantse christenen uit Europa en Noord-Amerika die in 1910 naar de oude stad Edinburgh togen deden dit om samen na te denken over de beste manier om het evangelie én hun cultuur te delen met mensen uit gebieden in de wereld, die het evangelie en de christelijke beschaving nog ontbeerden. Nu, honderd jaar later, zijn er 2,3 miljard christenen in de wereld. Er zijn kerken in vrijwel ieder land ter wereld, maar in Europa en Noord-Amerika zijn nog slechts 800 miljoen christenen. Dat betekent dat het zwaartepunt van het christendom nu is te vinden in het Zuiden, om precies te zijn in de West Afrikaanse woestijn. Deze verschuiving gaat gepaard met een transformatie van het christendom door de opkomst van de charismatische beweging. Daarmee bedoel ik de klassieke pentecostale kerken, erfgenamen van de Azusa Street Revival in 1906, de charismatische beweging binnen de traditionele kerken die begon in de jaren ’60, en ook de verschillende charismatische ‘golven’ die leidden tot de zogenaamde neo-charismatische, onafhankelijke kerken overal ter wereld. Het christendom is getalsmatig gegroeid, maar veranderde ook van karakter op veel plaatsen in de wereld. Als onderdeel van het project ‘Edinburgh 2010’ is een Atlas of Global Christianity uitgegeven. 2 Deze Atlas is bedoeld om de verspreiding van het christendom over de wereld te illustreren en om leiders in kerk en zending actuele statistieken over kerkelijk leven en getuigenis te bieden. De Atlas documenteert de veranderingen van het christendom sinds de uitgave van de oorspronkelijke Atlas in 1910. In die tijd verschafte de Atlas aan missionaire strategen een beeld van de ‘velden’ die open lagen voor getuigenis en van de beschikbare ‘krachten’ voor dat werk. De productie van de Atlas van 1910 leidde tot stevige missiologische debatten over de regio’s die in aanmerking kwamen. Wat te doen met de landen waar al eeuwenlang oude kerken aanwezig waren? Het debat ging vooral over plaatsen waar de Rooms-katholieke Kerk in de meerderheid was, zoals in Latijns-Amerika, of over de gebieden in Oost-Europa en het Midden-Oosten, waar Orthodoxe Kerken machtsposities bekleedden. Sommige zendingskringen beschouwden deze gebieden als ‘zendingsgebieden’, omdat ze van mening waren, dat daar alleen maar nominale christenen woonden of christenen die dogmatisch 2 Todd M. Johnson and Kenneth R. Ross (eds.), Atlas of Global Christianity . Edinburgh, Edinburgh University Press, 2010