Perspectief 2010-7

Perspectief, Digitaal Oecumenisch Theologisch Tijdschrift Katholieke Vereniging voor Oecumene, nr. 7, maart 2010 3 W OORD VAN W ELKOM Afgelopen 7 november, de feestdag van de heilige Willibrord, was het 45 jaar geleden dat, tijdens een plechtige vesper in de Sint Gertrudiskathedraal, door kardinaal Bernard Alfrink de brief werd voorgelezen die hij in het voorjaar van datzelfde jaar van kardinaal Augustin Bea, president van de pas opgerichte Pauselijke Raad voor de Eenheid onder de Christenen, had ontvangen. In die brief werd gesteld, dat de Rooms-katholieke Kerk de gedurende twee eeuwen gestelde voorwaarden voor het gesprek met de Oud-katholieke Kerk, liet vallen. Na de deelname van Oud-katholieke theologen als waarnemers aan het Tweede Vaticaans Concilie kwam deze stap niet meer onverwacht. De vreugde was er echter niet minder om. Deze stap werd het startsein voor belangrijke bilaterale initiatieven, zowel op nationaal als internationaal niveau. Professor Jan Visser zal in zijn lezing een en ander nog nader schetsen en toelichten. Vandaag zijn we bijzonder verheugd u een theologisch document te kunnen voorstellen, dat ongetwijfeld een product is van deze jarenlange interesse voor elkaar is en een mijlpaal voor de toekomst. Het document Kirche und Kirchengemeinschaft , waarvan we u vandaag de Nederlandse vertaling aanbieden, is een inspirerend ecclesiologisch werkstuk dat een grote oecumenische uitstraling verdient. Een dialoog die een document als dit als resultaat heeft, mag zeker succesvol worden genoemd. We danken de resultaten van deze dialoog zeker aan de ijver, de toewijding en de deskundigheid van de betrokken theologen, maar zonder de inzet van de velen die zich sinds de zestiger jaren hebben beijverd voor het uitdiepen van de contacten tussen onze kerken was deze dialoog niet mogelijk geweest. Bijzonder denk ik in dit verband aan kardinaal Johannes Willebrands, wiens honderdste geboortedag trouwens enkele maanden geleden op deze zelfde plaats werd herdacht. 1 Tijdens dat symposium ging eveneens enige aandacht uit naar zijn inzet voor de Rooms-katholieke - Oud-katholieke toenadering en zijn vriendschap met een van mijn voorgangers, mgr. Marinus Kok. Bij het afscheid van mgr. Kok in 1981 sprak kardinaal Willebrands nog de hoop uit dat de zogenaamde ‘Zürcher Nota’ , waarover prof. Visser zo meteen ongetwijfeld nog iets zal zeggen, vlug zou kunnen worden aangenomen en daarmee de basis zou leggen voor een kerkelijke gemeenschap. Bij gelegenheid van het symposium sprak ik Willebrands’ opvolger, kardinaal Walter Kasper, overhandigde hem de Duitse uitgave van de dialoogtekst en bedankte hem voor zijn inzet die deze mogelijk had gemaakt. De kardinaal sprak niet alleen enthousiast over het resultaat, dat hij reeds uit voorlopige stukken kende, maar voegde er ook aan toe dat het wel hoog tijd was geworden dat er eindelijk iets van een gemeenschappelijke basistekst het licht kon zien. Te lang hebben we, volgens hem, teveel angst voor elkaar gehad. Eindelijk kan er nu een begin worden gemaakt met een meer dan incidentele samenwerking. 1 Ecumenical Conference on the occasion of the first Centenary of John Cardinal Willebrands (1909-2009) , Utrecht, 2 tot 5 september 2009. Zie voor enkele beschouwingen over het symposium: Perspectief 6, december 2009. Mgr. dr. Joris Vercammen is aartsbisschop van het aartsbisdom Utrecht van de Oud-katholieke Kerk van Nederland.