Perspectief 2009-5

Perspectief, Digitaal Oecumenisch Theologisch Tijdschrift Katholieke Vereniging voor Oecumene, Jrg. 2, nr.5, september 2009 12 De oecumenische persoonlijkheid Er zijn zolang de oecumenische beweging bestaat ruwweg twee routes te markeren. De eerste route is die van de oecumene van de officiële Kerken, de weg van de vele pioniers om met noeste arbeid en vol moed via vergelijkend bronnenonderzoek en eindeloos veel conferenties de Kerken tot elkaar te brengen. De gehele 20 ste eeuw staat vol van deze beweging, met als grote spelers de Rooms- katholieke Kerk, de Anglicaanse Kerk, de Oosterse orthodoxie en de Kerken van de Lutherse en Calvinistische Reformatie. Inmiddels zijn er ook andere Kerken betrokken bij dit proces. Wie het beleid van de Nederlandse Raad van Kerken volgt, ziet hoe verbreding van praktische en studieuze participatie aan de oecumenische cultuur plaatsvindt. Een goede zaak. Veel toegewijde gelovigen zijn in dit proces echter afgehaakt, zowel omdat hun geduld op raakte als ook omdat de maatschappij veranderde. Het is er voor hen steeds vaker op gaan lijken alsof die lange route overbodig is geworden. Persoonlijk ben ik bij die eerste route vele jaren betrokken geweest. Nu behoor ik tot hen die zeker niet meer voor in het peloton fietsen, maar die wél over- tuigd blijven van de noodzaak van de „tour de l‟histoire‟ . Zonder historische kennis is elke wezenlijke vernieuwing gedoemd te mislukken. De andere weg is de „oecumene van het hart‟, een term die de coryfee van de Evangelische Omroep, ds. Arie van der Veer, ooit lanceerde. Hij licht deze term nog eens toe in het pas verschenen manifest „Wij kiezen voor eenheid‟ . Dertien geestelijke leiders onderschrijven dit Manifest van Eenheid. Ze geven in het zeer lezenswaardige en lovenswaardige boekje aan waarom ze persoonlijk voor eenheid kiezen en tegen “onverschilligheid of minachting voor elkaar. We erkennen dat we in dit opzicht niet naar de geest van Christus hebben gehandeld. ” 1 „Oecumene van het hart‟ leek me aanvankelijk een benaming uit verlegenheid die vooral voortkwam uit de kleine, soms zo benauwde, oecumene van de protestantse Kerken op de rechterflank. Maar meer en meer is de term me lief geworden. Het duidt op het oprechte verlangen van christenen die de roep tot eenheid persoonlijk verstaan, in een toenemende vrijmoedigheid. „Oecumene van het hart‟ wordt zo een verwoording om dáár te zijn waar je hart je brengt, ongehinderd door de resultaten van de eerder genoemde route. Het is de cultuur van de oecumenische persoonlijkheid . Kloosters zijn van deze route een voorbeeld. Reeds in mijn studententijd (1968) kwam ik bij de benedictijnen in de abdij van Egmond. Met twee gastenpaters lazen we eens in de drie maanden in een weekend het boek „Christelijk 1 Wilkin van de Kamp, Joke Tan e.a., Wij kiezen voor eenheid . Crosslight Media, Aalten 2009, blz. 12 Ds. René van den Beld is emerituspredikant in Bilthoven. Jarenlang heeft hij zich met veel enthousiasme sterk gemaakt voor de oecumenische samenwerking. Hij was tien jaar lid van het Hervormd - Romeberaad. Jarenlang was hij tevens lid van de redactie van het tijdschrift Kosmos en Oecumene. In 1986 maakte hij deel uit van de protestantse delegatie die een bezoek bracht aan paus Johannes Paulus II. Binnen de Raad van Kerken was hij tien jaar lid van de Sectie Geloofsvragen waarvan hij enkele jaren het voorzitterschap bekleedde en daarmee adviseur van de Raad was. Hij was actief betrokken bij de plaatselijke oecumene in Maastricht, Aerdenhout en Bilthoven.