Perspectief 2008-1

Perspectief, Digitaal Oecumenisch Theologisch Tijdschrift Katholieke Vereniging voor Oecumene, Jrg. 1, nr.1, juni 2008 3 zien verschillende niveaus en stadia van bekering. Vastgesteld werd dat mensen door woord of dienstbaarheid blijk kunnen geven van bekering (nr. 57-59 in het rapport). Dus als iemand niet met woorden duidelijk kan maken dat hij of zij zich heeft bekeerd tot Christus (pinkstergelovigen spreken hier veel gemakkelijker over dan katholieken), dan kan die persoon toch bekeerd zijn. Zowel katholieken als pinkstergelovigen zorgen voor christelijke vorming en hebben leerprogramma's, die beginnen met bekering en doorgaan in het leven als christen, met als doel: volwassen christelijke gelovigen voortbrengen. Katholieken zien bekering vooral als een proces, terwijl pinkstergelovigen dikwijls in hun levensverhaal een moment kunnen aanwijzen waarop zij zich hebben bekeerd tot Christus, hun hart aan de Heer hebben gegeven, tot geloof gekomen zijn. Maar de verschillen worden kleiner, we bewegen ons naar elkaar toe. Ook pinkstergelovigen erkennen dat bekering een proces is. En binnen de honderd jaar oude pinksterbeweging van nu ruim 500 miljoen leden zijn tegenwoordig heel veel leden die van jongs af aan opgegroeid zijn in een pinkstergemeente. Zij kunnen niet zo duidelijk of helemaal niet aanwijzen wanneer ze tot geloof kwamen. 6 De katholieken hebben op het punt van bekering een heel ander spraakgebruik en geschiedenis. De 'dagelijkse bekering' en de jaarlijkse periode van ommekeer (Veertigdagentijd) zijn vrij algemeen bekend. Maar de meer fundamentele bekering die eigen is aan de christelijke initiatie, hoe zit het daarmee in onze katholieke kerk? Bekering als volwassen levenskeuze Ik bedoel dan een fundamentele bekering in de zin van een volwassen levenskeuze die bepalend is voor je eigen leven. Daarbij kies je er zelf voor het genadeaanbod van God in Christus te aanvaarden, 'ja' te zeggen tegen Jezus en bewust een persoonlijke relatie met Hem aan te gaan. Om de noodzaak hiervan aan te geven citeert het rapport Augustinus: “He who created you without you does not justify you without you” (Sermon 169, 11.13) 7 . Vrij vertaald: Hij die jou schiep zonder dat jij daar voor koos, rechtvaardigt jou niet zonder dat jij daar voor kiest. Hoe zit het met die fundamentele bekering bij ons katholieken? Dr. Piet Rentinck zei bij zijn afscheid als vicaris-generaal van het Aartsbisdom Utrecht 8 : 'Ik zou een christen willen typeren als iemand die iets met Christus heeft. Ik vrees dat dat voor velen niet meer zo centraal staat. Het hebben van een actuele relatie met de verrezen Christus zou ik sterker terug willen zien bij gelovigen.' Rentinck drukt zich hier wel erg voorzichtig uit. De rooms-katholieke theoloog prof. dr. P. Lens o.p. uit België zei: 'Men kan zich afvragen of de huidige sacramentenbediening in de praktijk vaak niet zoiets is als water gieten over een eend. Heeft men bij de catechese, zelfs ook in de meest geavanceerde vormen, in feite niet al te veel, zij het dan misschien onbewust, voortgebouwd op een verondersteld traditioneel geloof dat er eigenlijk niet meer is?' 9 . Als we deze vraag in alle nederigheid gewoon met 'ja' beantwoorden biedt dit dialoograpport heel wat bouwstenen voor een betere aanpak. Hoe komt het dat wij als katholieken minder goed om kunnen gaan met de fundamentele bekering? Dat komt onder meer doordat we heel lang het verschil niet meer zagen tussen de kerugmatische eerste prediking die het fundament legt, en de didachè, de catechese die daar op verder bouwt. Dit verschil hebben we herontdekt in de periode voorafgaand aan 6 Vgl. nr. 55 in 0203uk op www.stucom.nl . 7 Translated from the Latin text found in Migne’s Patrologia Latina 38, 923. 8 Interview in Op Tocht, het blad van het Aartsbisdom Utrecht, januari 2008. 9 Dr. P. Lens, 30-11-2007 te Amsterdam, zie 0206 op www.stucom.nl .