Overeen 2003 7

8 Overeen, nr. 7, mei 2003 Oorlog of samen Iedere oorlog is ook een neder- laag voor de mensheid. Dat hoorde ik on- langs paus Johannes Paulus II zeggen. Oorlog betekent dat we een ander of anderen verliezen in ons samen mens zijn. Dat kan misschien onvermijde- lijk zijn, maar het blijft een nederlaag. Godsdiensten en kerken spelen in situ- aties met oorlogsdreiging verschillende rollen. Soms lijken ze bij te dragen aan een verharding van standpunten, soms zijn het bakens van een volgehouden oproep tot vrede. In de katholieke traditie kennen we het adagium dat er geen heil te vinden is buiten de kerk. Dat lijkt alle gelijk naar de katholieke kerk zelf toe te trekken en geen ruimte meer te laten voor andere posities. Een optie die aan de ene kant met goed recht de eigen identiteit en datgene waar- voor men staat verdedigt, maar aan de andere kant geschapen lijkt te zijn om conflicten en erger op te roepen. Lezend in de catechismus die in 1566 in de nasleep van het concilie van Trente werd uitgegeven, stootte ik op een afwij- kende formulering: ‘dat al wie waarachtig heilig zijn niet buiten de kerk kunnen staan.’ Dat kun je ook lezen als: de kerken moeten binnen zichzelf - dus zonder zichzelf op te geven - ruimte scheppen voor alles wat er onder mensen aan heiligheid te vinden is. Opdat ze geen anderen verliezen in het samen mensen van God zijn. Het gelijk dat ik met anderen en dat anderen met mij kunnen delen, is altijd groter dan mijn gelijk dat, hoe terecht ook, er niet in slaagt anderen tot deelgenoten te maken. Als kerken naar elkaar toe zo aan gezamenlijke eenheid werken, dragen ze bij aan een mentaliteit die oorlog al- lengs overbodig maakt, ten dienste van een bewoonbare wereld voor allen samen. Ad Brants (voorzitter Katholieke Vereniging voor Oecumene) Morgengebed van Irakese christenen Onze Heer en onze God, geef op deze tijd van de morgen verlossing aan de onderdrukten, vrijlating aan de gevangenen, verkwikking aan de gekwelden, genezing aan de zieken, terugkeer aan hen die ver weg zijn, bescherming aan de verwanten, vergeving aan de zondaars, verzoening aan de boetelingen, verheffing aan de rechtvaardigen, ondersteuning aan de noodlijdenden. Geef dat de verlorenen worden gevonden, dat de gebeden van de bannelingen worden verhoord. Geef een goede en passende gedachtenis aan de gestorvenen, en barmhartigheid en genade aan alle schepselen en creaturen. Handel zo aan ons en aan ieder, aan al degenen die ons, zwakke en zondige mensen, helpen en welgevallig zijn aan uw majesteit. Handel zo in uw goedheid en ontferming, nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen. Amen. Oud gebed, als afsluiting van de ochtenddienst, uit de Oost-Syrische oftewel Chaldeeuwse liturgie. Irak heeft 24 miljoen inwoners, 97% is moslim, ± 2% is christen. Belangrijkste kerken: Chaldeeuws-katholieke Kerk (geünieerd met Rome), Assyrisch-apostoli- sche Kerk (zelfstandig). Overige kerken: Syrisch-orthodox, Syrisch-katholiek, Armeens-apos- tolisch, Grieks-orthodox, Grieks-katholiek, protestants, Latijns-katholiek (r.k.). Oecumene tussen orthodoxen en katholie- ken is doorgaans schaars in Roemenië. Het Rooms-katholieke Theologisch Insti- tuut St. Tereza in Boekarest is uniek, omdat er rooms-katholieke priesterdocenten aan verbonden zijn en het merendeel van de lekendocenten orthodox is. Ook de stu- denten - mannen én vrouwen - zijn in meerderheid orthodox. Veel Roemenen zijn - na de lange communistische periode (1948-1989) - hongerig naar geloof en studeren daarom theologie. Het universi- taire en door kerk én staat erkende insti- tuut leidt godsdienstleraren en catechisten op. Het verzorgt ook opleidingen Roe- meens, Engels, Latijn en maatschappelijk werk, zodat de theologiestudenten, die meestal een tweede vak studeren, op de moeilijke arbeidsmarkt niet voor één gat te vangen zijn. In het economisch zwakke Roemenië komen de studenten van het St. Tereza Instituut uit arme milieus. Ze kun- nen geen collegegeld betalen. Toch moet het instituut worden bekostigd. Tot voor kort deed het kleine rooms-katholieke aartsbisdom van Boekarest een flinke duit in het zakje, maar het kan dat voor de toekomst niet meer bolwerken. In Roemenië is het belangrijk dat het evangelie wordt doorgegeven, bij voorkeur door christenen van verschillende kerken gezamenlijk. Het St. Tereza-Instituut is een Oecumenisch project Roemenië 2003 concrete uitdrukking van dit oecumenisch ideaal, waar oecumene tussen orthodoxen en katholieken doorgaans schaars is in Roemenië. De rector Vladimir Peterca doet voor zijn theologieopleiding een beroep op financiële steun van medechristenen in het buitenland. De Katholieke Vereniging voor Oecumene bezocht zijn instituut in oktober 2002 en heeft contacten in Nederland met mensen die het instituut goed kennen. Wij bevelen de ondersteuning van dit instituut bij u aan als oecumenisch project van de Zondag voor de Oosterse Kerken 2003. U kunt het Theologische Instituut St. Tereza in Boekarest steunen met uw gift op giro 1087628 o.v.v. ‘Oecumenisch project Roemenië’. Algemene giften voor de Zondag voor de Oosterse Kerken kunt u overmaken op hetzelfde girorekeningnum- mer o.v.v. ‘Zondag voor de Oosterse Kerken’.