Overeen 2012-28

2 • april 2012 Daarop zijn de grote stromingen van het Jezusgebed gebaseerd. In het voortdurende gebed tot Jezus wordt men omgevormd in het Taborlicht. De grote theologische beslissingen zijn voor Rusland genomen binnen de Orthodoxe Kerk van Byzantium, ook als het over het Jezusgebed gaat. Maar de Russische Orthodoxie heeft in haar eigen traditie die theologi- sche beslissingen vruchtbaar ge- maakt in een doorleefde spiritualiteit van Transfiguratie en Jezusgebed. De beweging van het Jezusgebed nam er een hoge vlucht. Dit kwam ook door de Dobrotoljoebië, de Slavische ver- sie van de Philokalie, de beroemde Griekse bloemlezing van spirituele auteurs van het christelijk Oosten. Transfiguratie slaat niet alleen op de omvorming van de individuele mens. Ze betreft héél de kosmos die naar goed bijbels begrip (zie brieven van Paulus) mag delen in de verlos- sing. Deze ‘vergoddelijking’ van heel de schepping is vooral uitgewerkt door Maximus Confessor, die als Griekse kerkvader natuurlijk ook in de Russische Orthodoxie gelezen werd. De vergoddelijking is pas vol- tooid op het einde der tijden, maar wordt ook nu al gedeeltelijk gereali- seerd. Dat heeft ook consequenties richting de eigen samenleving. Is het toevallig dat het dialoogproject van vader Georgij Kotsjetkov de Broeder- schap van de Transfiguratie heet? Een Russische touch wat betreft de vergoddelijking van de hele kosmos vinden we misschien terug in Dosto- jevski’s ‘De broers Karamazov’. Daar houdt de starets Zosima een lofrede op de schepping die doet denken aan het diepe mededogen van Izaak de Syriër voor heel de schepping. Het lijkt niet toevallig dat Izaak de Syriër, die leefde in de 8 e eeuw in Irak, een auteur is in de Dobrotoljoebië en ontzettend populair in spirituele milieus van orthodox Rusland. Een traditie in omvorming: kerken in een veranderingsproces De kerken van de Russisch-Ortho- doxe traditie zijn ook zelf onderhe- vig aan ingrijpende veranderingen. Dat is de tweede betekenis van de subtitel van het motto van deze Zondag voor de Oosterse Kerken. Het patriarchaat Moskou is sinds de val van het communisme volop in beweging. Toen de kerk vrij werd, ging er in de Orthodoxie van Rus- land een heleboel veranderen. Op gebied van oecumene, verhouding Kerk-Staat, liturgie, sociale verant- woordelijkheid. Niet alle verande- ring zal door iedereen als verbetering zijn gewaardeerd, maar de dynamiek zit er goed in. Het uit de Russische Orthodoxie voortgekomen Russisch-orthodox Aartsbisdom van Parijs is een kerk binnen een volledig westerse context waar ook veel in beweging is. Project - Sociale media en orthodoxie O p initiatief van v. Georgi Kot- sjetkov is in Moskou een be- weging van kleine orthodoxe broederschappen ontstaan die zich toelegt op de verdieping van het religieuze leven en de dialoog. De beweging maakt gebruik van de sociale media en beschikt over een mooie, interactieve website ( www.psmb.ru ). De site biedt ker- kelijk nieuws en catechetisch ma- teriaal, maar is ook een plaats waar discussies gevoerd worden over actuele maatschappelijke en ethische onderwerpen. Aan een aantal activiteiten wordt ook door katholieken en protestanten deel- genomen. Vooralsnog is de site volledig in het Russisch, een En- gelse versie is in voorbereiding. Dat is van belang om met vrien- den over de hele wereld te kunnen communiceren. Een uitvoeriger bericht over deze beweging is te vinden op de website www.oecu- mene.nl . Op de Zondag voor de Oosterse Kerken vraagt de Katho- lieke Verenging voor Oecumene steun om de Engelse versie van de website te realiseren. U kunt het project steunen met een gift op re- kening 1087628 o.v.v. Project so- ciale media en orthodoxie.