Overeen 2006 15

“Denken vanuit wat kan zijn” Fondswerving en oecumene Eind 2005 werd bekend dat de Katholieke Kerk haar bijdrage aan de Raad van Kerken wil verminderen en ook het mes zet in de geldstroom naar andere organisaties. De financiële nood bij de Katholieke Vereniging voor Oecumene is vergelijkbaar, hoewel minder acuut dan de nood van die organisa- ties die een brief van de bisschoppen ontvin- gen met aangekondigde bezuinigingen. Dat komt doordat de vereniging gedragen wordt door leden en donateurs. Van Dartel: “In de jaren ’30 tot de jaren ’50 gingen zelateurs en zelatrices langs de deuren om geld op te halen voor het Apostolaat der Hereeniging en het Sint Willibrord Aposto- laat.” Generaties hebben zo het werk voor de Oosterse Kerken en de oecumene met de Oud-katholieke Kerk en Protestantse Kerken ondersteund. Daarnaast zijn er bijdragen vanuit parochies. In 1949 werd de Willibrordcollecte voor het oecumenisch werk van de St. Willibrordver- eniging opgenomen in het kerkelijke collec- terooster. Ook was er een collecte voor de Oosterse Kerken op een zondag in het jaar. Daarnaast heeft het oecumenische werk altijd een basis gehad in het werk van de religieuzen. Elk jaar spannend Elk jaar is het spannend of het boekjaar naar tevredenheid kan worden afgesloten. Van Dartel: “Na enkele slechte jaren hebben we de jaren 2003 en 2004 met een goed resul- taat kunnen afsluiten.” De gegevens voor 2005 zijn pas eind februari bekend. “De financiële druk richt zich op verschillen- de punten: het aantal leden en donateurs van de vereniging daalt. Dat heeft wellicht te maken met concurrentie van andere goede doelen, en misschien heeft het ook te maken met het minder goede image dat de oecu- mene de laatste jaren heeft gekregen,” aldus de secretaris. “Bovendien zitten veel pa- rochies in een veranderingsproces, waarbij ze goed op hun eigen financiën moeten letten.” De derde steunpilaar van de vereni- ging, de religieuzen, zullen niet méér moge- lijkheden krijgen om organisaties en projec- ten financieel te ondersteunen dan ze nu hebben. Van Dartel: “Terwijl de druk op de religieuzen steeds groter wordt vanuit orga- nisaties die te maken hebben met afnemen- de inkomsten.” Idealen vasthouden Organisaties begeven zich in toenemende mate op het pad van de fondswerving. Kuiper: “Je kunt verschillende dingen doen. Zo kun je streven naar meer leden en dona- teurs. Je kunt mensen zoeken die bereid en in staat zijn om een grotere gift te doen. Je kunt mensen ook de gelegenheid geven om hun idealen voor oecumene vast te houden over de dood heen door een donatie of een legaat. Als je om je heen kijkt naar stichtin- gen en verenigingen, blijkt dat elke club leden en donateurs de mogelijkheid biedt voor erfstellingen en legaten.” Die mogelijk- heid wil de vereniging leden en donateurs hernieuwd onder de aandacht brengen. Bescheiden schaal Kleinschaligheid is de term waarmee de fondswerving van de vereniging het beste wordt getypeerd. De inhoud van het werk mag niet lijden onder de fondswerving. “De doelstelling van de Zondag voor de Ooster- se Kerken en Willibrordzondag is daarom bijvoorbeeld niet allereerst fondswerving,” vertelt Van Dartel, “Het gaat ons om de aandacht voor de Oosterse Kerken en de oecumenische verbondenheid van pa- rochies.” Profetisch gedachtegoed Kuiper ziet dat noodtoestanden en natuur- rampen mensen sneller aan kunnen zetten tot het doen van een gift dan de oecumene, maar steekt positief in: “Het gaat er om mensen te benaderen die het belang van oecumene inzien,” vertelt hij. De concurren- tie aangaan met een organisatie als de Dierenbescherming, de Hartstichting of de Hersenstichting is volgens hem niet zinvol: “Je moet de mensen treffen die het profeti- sche gedachtegoed van het oecumenische visioen herkennen.” Secretaris en bestuurslid benadrukken de toegevoegde waarde van de vereniging in het huidige landschap. Van Dartel: “In de bloeiperiode van de oecumene in de jaren ’60 en ’70 werden allerlei oecumenische verbanden gesmeed, die nu onder druk staan vanwege toenemende financiële druk bij kerkgenootschappen. Zie het voorbeeld van de Raad van Kerken. Kerken neigen er toe zich terug te trekken op het eigen terrein. Daarom is de Katholieke Vereniging voor Oecumene van levensbelang voor de toe- komst van de oecumene,” aldus Van Dartel, die er aan toevoegt dat de verhoudingen tussen kerken de laatste twee jaar stroever zijn geworden, en dat er onderling twijfel is over de mate van engagement voor oecu- mene. “De Katholieke Vereniging voor Oecumene heeft als pluspunt dat het een vereniging is van katholieken en geen ambtelijke organi- satie,” vertelt Van Dartel. Kuiper vult aan: “Daardoor hebben we ruimte om profetisch te werk te gaan. Niet te blijven staan bij wat is, maar verder kijken naar wat mogelijk is.” Van Dartel: “Als er geen Katholieke Vereni- ging voor Oecumene zou zijn, zou dat ten koste gaan van de katholieke deelname aan de oecumenische beweging in ons land. De vereniging speelt een belangrijke rol op het gebied van de informatievoorziening en het onderhouden van oecumenische contacten met als belangrijk aandachtspunt oecumeni- sche vorming.” De goede zaak Van Dartel: “Onze legitimiteit ontlenen we voor een groot deel aan de steun van leden en donateurs. Het is voor ons werkelijk heel belangrijk dat mensen de oecumene steu- nen. Dat kan door een lidmaatschap van de vereniging, maar het hoeft niet altijd financië- le steun te zijn. Deelname aan activiteiten die we organiseren is minstens zo belangrijk alsook inzet voor oecumene in de eigen kerkelijke lokale situatie.” De secretaris benadrukt dat het gaat om de zaak: “Het werk voor de eenheid met Oud- katholieken, Orthodoxen, de protestantse kerken.” Loont het om daarin te investeren? Kuiper: “Jazeker loont het! Omdat je de 3 Overeen, nr. 15, januari 2006 Het moet allemaal met minder in de kerk. Met minder mensen en in veel gevallen ook met minder geld. De Katholieke Vereniging voor Oecumene geeft daarom een nieuwe impuls aan de fondswerving. Een gesprek met Rob Kuiper, lid van het hoofd- bestuur van de Katholieke Vereniging voor Oecumene met als speciaal aandachts- punt de fondswerving, en Geert van Dartel, secretaris van de vereniging. Fondswerving • Dankzij fondswerving konden in 2005 twee nieuwe medewerkers worden aangetrokken: een coördinator oecu- menische vorming en een secretaresse. • Dankzij fondswerving kon het bureau van de vereniging worden opgeknapt. Mede dankzij een gift van SKaN- fonds heeft de vereniging nu de faciliteiten om in huis bijeenkomsten te organiseren. Dit geeft het activitei- tenprogramma een nieuwe impuls. • Door een Verenigingsfonds te vormen wil de vereniging ervoor zorgen dat het bureau ook op de langere termijn bestaanszekerheid heeft.