Jaargang 49 Nummer 2

POKROF 5 anders in mijn leven, iets wat bij mij hoorde. Toen ik besloot theo- logie te gaan studeren, stapte ik op een mooie warme zonovergo- ten zaterdagavond in mei op de fiets en reed richting H. Landstichting. Als een magneet aangetrokken reed ik het Mgr. Suysplein op. En de blik die zich toen openbaarde benam mij de adem. Daar zag ik in de warme tonen van de avondzon een prachtige witte koepelkerk met een prachtig mozaïek op de voor- kant. En tot mijn geluk stond de deur open. Die stap de kerk binnen bepaalde voorgoed mijn leven. Ik heb er minuten lang staan kijken. Ik had zelfs niet door dat er een dienst gaande was. En toen hoor- de ik de klanken van het Nijmeegs Byzantijns Koor met de priester Piet Al. Ik was zo over- donderd door de sfeer dat ik dacht mij op een andere planeet te bevinden. Eerlijk gezegd vond ik het ook wel een beetje the- atraal. Dus besloot ik na afloop de volgende dag terug te komen. En toen was mijn parochie geboren. Ik ben er blijven komen en ik denk dat er slechts een enkele keer is geweest dat ik er niet was. Later leerde ik de Johannes van Damascusgemeenschap kennen. En ook hier ontstond voor mij een belangrijke bron. Stap voor stap leerde ik de liturgie waarde- ren en doorzien. Ik heb de sfeer, die vanuit de Byzantijnse traditie bij uitstek via de liturgie wordt bemiddeld, als een spons opgezo- gen. Het was als een mantel die als gegoten zat. Toen ik twee weken na mijn diakenwijding door Gilles Doene zaliger gedach- tenis werd gevraagd om hem als diaken te assisteren, merkte ik pas wat er allemaal nog meer schuilt in deze liturgie en tradi- tie. Steeds meer begon ik de innerlijke sfeer te beleven als bron van dienst aan God en mens. Als iets de Byzantijnse liturgie ten voeten uit beschrijft dan is het het woord van de Psalmist: ‘Smaakt en ziet hoe goed de Heer is, gelukkig de mens die bij hem beschutting vindt’. De Byzantijnse traditie gaat niet over de glans van de iconen, de wierook, of de mooie gewaden en gezangen. Zij zijn slechts instru- menten om alle zintuigen van de mensen aan te raken, opdat de gehele mens wordt aangespro- ken. Voor mij is het een libretto van muziek, symbolen en teksten die de mens het besef van godde- lijkheid willen geven, het diepste wezen van de mens willen aanra- ken, de goddelijke kern in de mens. Liturgie is niet het herhalen van teksten: sacramenten worden meer dan alleen maar tekens die worden toegediend. Het is alsof alles breder en dieper wordt. Behalve de praktische oecume- nische betekenis van de Byzan- tijnse vieringen in ons land, en de oecumene heeft mij altijd na aan het hart gelegen, denk ik dat deze liturgie veel te bieden heeft voor wie rust zoekt en een sfeer van meditatie en voor wie daar tijd en moeite voor over heeft en zich wil laten meenemen in die mystagogie, die geleidelijk aan binnenvoert in de grondhoudin- gen van het christenbestaan. Je kunt oog krijgen voor de veel- kleurigheid van de uitingsvor- men ervan en je door de boeien- de geschiedenis verbonden voelen met zoveel generaties medechris- tenen uit allerlei tijdsgewrichten en culturen. Een beschermende mantel Ton Sip Mijn kennismaking met de Byzantijnse traditie begon met een lp van de ‘Dismission of Ancient Byzantine Music’. Ik hoorde de schone klank van een Grieks koor dat de psalm zong: ‘Kyrie ekraksa si’, ‘Tot u roep ik uit Heer’. De melodie en muziek heb ik nu nog in mijn geheugen. Maar het begon pas echt toen ik mijn studie tandheelkunde beëin- digde. Ik was op zoek naar wat