Katholieke Vereniging voor Oecumene

Op 31 december 2015 loopt de termijn af waarop kerken hun reactie kunnen insturen op het document 214 van Faith and Order The Church – towards a common understanding (2012). Bij het verschijnen van deze editie van Perspectief is nog niet bekend welke kerken uit Nederland een reactie naar Genève hebben gestuurd. In dit nummer van Perspectief publiceren we de teksten van een masterclass over The Church die op 14 maart 2015 werd gehouden aan de Vrije Universiteit. 

Odair Pedroso Mateus, die in juni 2015 John Gibaut opvolgde als directeur van Faith and Order, gaat in zijn uitvoerige bijdrage in op de boeiende ontstaansgeschiedenis van The Church. Hij besluit zijn verhaal met een korte leeswijzer bij het document. Na zijn inleidende verhaal volgen vier reacties van theologen op de inhoud van The  Church.

Waardering vanuit orthodox en katholiek perspectief

Pantelis Kalaitzidis (orthodox) waardeert dat deze tekst op een aantal punten orthodoxe gevoeligheden weerspiegelt en vooral getuigenis geeft van het theologisch zelfbewustzijn van de ongedeelde Kerk van het eerste millennium. Vervolgens geeft hij een treffende analyse van de ambivalente houding van orthodoxen ten aanzien van de oecumenische beweging. De tendens om andere christelijke kerken te negeren wordt vandaag de dag sterker. En er is meer nadruk op uniformiteit en homogeniteit. Kalaitzidis hoopt daarom dat dit document een nieuwe impuls kan geven aan de betrokkenheid van orthodoxen bij de oecumenische beweging.

Peter De Mey (katholiek) bestudeerde The Church tegen de achtergrond van het 20 pagina’s tellende commentaar van de Pauselijke Raad voor de Eenheid op de voorgaande versie van dit document. Dit brengt hem tot de these dat The Church in hoge mate een katholieke ecclesiologie weerspiegelt. Hij hoopt dat de officiële reactie van de Katholieke Kerk op deze convergentietekst positief zal zijn.

Niet verder dan Lima

Martien E. Brinkman (gereformeerd) vond in het Lima-rapport de maatstaf om The Church te lezen en te beoordelen. Het Lima-rapport was in zijn ogen een hoogtepunt in de geschiedenis van de Wereldraad van Kerken. De convergentietekst The Church gaat daar niet op voort, maar blijft steken in oude vraagstukken en denkpatronen. Het document is naar zijn oordeel eerder een stap terug dan een stap vooruit. De verklaring voor deze terugval is volgens Brinkman dat in dit proces de bilaterale dialogen een belangrijke rol gespeeld hebben.

Teun van der Leer (baptist) kijkt naar deze tekst vanuit de invalshoek van de vrije kerken én het tijdperk van het post-christendom. In zijn reactie overheerst de kritiek. In het licht van de Missio Dei gaat er naar zijn oordeel te veel aandacht uit naar sacramenten en ambt. Het document ademt te veel het klimaat van het christendom in plaats van het post-christendom. Het document overschat de betekenis van de kerkelijke structuren.

Reactie vanuit oecumenische ontmoetingen rond the Church

Dit nummer wordt afgesloten met de notitie over de oecumenische ontmoetingen die de Katholieke Vereniging voor Oecumene en het Oecumenisch Forum voor Katholiciteit in 2014 en 2015 hebben georganiseerd. Uit deze gesprekken komen vier lijnen naar voren waar we in onze oecumenische situatie verder aan kunnen werken. De notitie wordt voor het einde van dit jaar naar de commissie Faith and Order gestuurd.

Klik hierboven op de knop Volledig scherm  voor een volledige schermweergave.