Ds Paul zit sinds de paasweek 2015 als protestants geestelijk verzorger in Snow City, een militaire basis in een Arabisch land, waar ook de Nederlandse luchtmacht is gelegerd . Vanuit deze basis wordt een tegenweer geboden aan IS. Ds Paul stuurt om de zoveel tijd een bericht uit de woestijn. Hier het bericht van afgelopen weekend.

Scarabee

Ds Paul, Keek op de week, Snow City, 7 juni 2015

Je ziet ze hier lopen onder de slaapverblijven, tussen de stenen. Grote en kleine kevers, scarabee heet deze keversoort. Prachtige, in feite oeroude dieren, met fraaie gekleurde schilden en vleugels. Sommige soorten verzamelen mest, waarin nog veel onverteerde vezels zitten. Daar draaien ze grote ballen van, waar ze hun eieren in leggen. Je ziet ze die ballen voor zich uit duwen. Ze hebben ondergrondse hollen, soms wel 60 centimeter diep. Uit die holen komen dan de jonge kevers naar boven.

Scarabee is van oorsprong een Egyptische naam. De mestkever werd in de Egyptische mythologie als een heilig dier beschouwd. Vanwege dat sjouwen met mestballen kreeg deze kever de bijnaam: de heilige pillendraaier. Men dacht dat de jonge kevers spontaan uit mestballen ontstonden, omdat men toen nog niet wist dat de kever eieren legt in de mest en dat de larve in de mestbal verpopt en uitkomt. In de hiërogliefen op de vele tempels of graven in Egypte kun je afbeeldingen van deze scarabee vinden. Of op sieraden en amuletten. De kever wordt als symbool gezien voor: het ontstaan, scheppen of transformeren van leven. Zeg maar: worden. Als je 'worden' zegt, dan klinkt het alsof je het over de kevers hebt. En omgekeerd.

De Egyptenaren hebben gezien dat alles wat leeft, groeit en bloeit het resultaat is van een onverklaarbaar en mysterieus samenspel tussen de krachten van leven en dood. Ze staan tegenover elkaar en schijnen onverzoenlijke tegenstanders te zijn. Toch vormen zij op een of andere manier samen het onvergankelijk wereldleven in al zijn dimensies. Geen van beide is oppermachtig. Zij hebben zich verzoend met elkaar. Zij wisselen elkaar af, of juister gezegd: de een brengt de ander voort. Uit de dood komt het leven, uit het leven komt de dood. Een soort yin en yang.
De scarabee was verbonden met de god Chepri. Ons woord kever komt daar vandaan: kever – Chepri. Chepri was de god van de opgaande zon. Hij wordt afgebeeld als een god met een keverkop. Je begrijpt dat de mestballen die de kevers maken en voortrollen, vanwege de ronde vorm, in verband worden gebracht met de zon, en hierdoor met Chepri. Volgens overlevering wordt de zon iedere morgen uit de vagina van deze god gerold, en tegen de avond zwelgt deze god de zon weer op. De duisternis is de bakermat van het licht; de verborgen bron, daarin vindt de zon haar kracht, waardoor zij weer kan opgaan. Herleven. Een voortdurend cyclisch proces, dag in dag uit, seizoen in seizoen uit, jaar in jaar uit. Leven in, leven uit.

Men zegt wel dat veel symboliek en taal van het christendom van oorsprong afkomstig is uit Egypte. Veel thema’s in het christendom zijn uit Egyptische mythologie overgenomen. Ik noem er een paar: de maagdelijke geboorte, de drie-eenheid, de verrijzenis uit de dood, de onsterfelijke ziel, de heilige maaltijd, het geboortefeest en noem maar op. Van origine allemaal Egyptisch, vervolgens in een nieuw, lees: christelijk jasje. Een zeer aantrekkelijke make-over. Je leent de taal en de verbeelding van Egypte om de onzegbare dingen op een christelijke uit te drukken. Oer-verbeelding.
Opvallend dat veel van die mythologische gedachten en beelden terugkomen in de deathmetal muziek. Dadelijk een lied van de Egyptische deathmetalband Scarab. Hun nieuwste CD is maart jl. uitgekomen. Scarab: genoemd naar de scarabee! Het onverstaanbaar goede nummer heet: The afterlife illusions ! Leven na dit leven - wie gelooft daarin? In het lied hoor je thema’s van de mythologie terugkomen! Ik heb paar regels tekst vertaald:

Wij mensen bestaan tussen de hoogste van de hoogste wereld
en de laagste van de laagste wereld.
In een continue en oneindige bal draaien we rond tot in oneindigheid.

Het leven na dit leven bestaat dat?
Is het een illusie?
Je kunt het geloven of niet?

Na een mislukking in dit leven, hopen we op een beter leven hierna.
We wachten tot de dag waarop we sterven,
om het onbekende te weten, om te voelen wat we nooit hebben gevoeld.
Ook al zijn hemel en hel reeds hier en nu in ons leven.

Oordeel anderen niet,
je weet er het fijne toch niet van.
En laten anderen jou niet oordelen,
want zij weten er ook het fijne niet van.

Maak je geest vrij en zoek de ruimte,
kijk naar de dingen om je heen en leer ervan,
want alle hemelse zaken zijn bij jou in de buurt,
net als die van de hel.

Het leven na dit leven bestaat dat?
Is het een illusie?
Je kunt het geloven of niet?

 

Ga in vrede!

Ds Paul, Overdenking in de zondagsdienst bij Lukas 6: 36-50, Snow City, 7 juni 2015

´Zijn uiterlijk noch schoonheid waren het bekijken waard. Geminacht en gemeden werd hij door de mensen; mens van smarten, met ziekte vertrouwd. Geminacht en niet als de moeite waard beschouwd.’ (Jesaja 53:3)

A
Er verschijnen twee gasten in het huis van de gastheer Simon. Een genode gast, Jezus, die geen enkel teken van gastvrijheid ontvangt van de gastheer. Alsof hij geduld wordt. Je moet wel je plaats weten. En er is een ongenode gast, een vrouw, die nota bene op ruimhartige wijze de honeurs van de gastheer waarneemt. Jezus wordt omstandig gewassen met haar tranen, gezoend met de kussen van haar mond, en gezalfd met dure mirre.

De gastheer weet drommels goed wie en wat deze vrouw is die Jezus aanraakt. Hij vraagt zich af of Jezus dat wel weet? Indien hij profeet was, zou hij het wel weten. Moet je profeet zijn om te weten wie of wat deze vrouw is en doet? Alsof een beetje profeet helderziende zou zijn? Nee, Simon heeft een beperkte kijk op wie en wat een profeet werkelijk is.

Grappig, hij weet dus wel drommels goed wie en wat deze vrouw is. De zondaar bij uitstek. Maar als Schriftgeleerde heeft hij geen kaas gegeten van wat een profeet is en doet?! Als je dus zo gemankeerd kijkt, weet jij dan eigenlijk wel wie God is? Heb jij dan zicht op wie je zelf bent, en wat je zelf aan het doen bent? Heb jij dan werkelijk weet van wat zonde is en wat niet? Dat wellicht jouw kijk op zonde, van dezelfde orde is als de zonde die jij een ander in de schoenen schuift? Met jouw beperkte blik doe jij anderen tekort.

Simon doet dus niet alleen Jezus tekort door hem niet gastvrij te ontvangen, maar hij doet ook de vrouw tekort. En uiteindelijk doet hij zichzelf tekort. Met zijn beperkte blik komt hij als mens niet uit de klei, om beeld en gelijkenis van God te zijn. Hij schiet tekort. Deze doordenking doet het hele verhaal gigantisch kantelen. Het gaat dan niet zozeer over de vrouw als zondaar, maar over beide personage als zijnde zondig: de vrouw en Simon. Die twee worden naast elkaar gezet. Op Bijbelse wijze. Als twee broers, nu als man en vrouw. Misschien als een soort Adam en Eva, oermensen van zonde en verdriet. Beiden komen niet tot recht.

Het sterke nu is dat de vrouw wel tot inkeer komt, en Simon niet. Zij doet dan wat onvoorstelbaar lijkt, het is vloeken in de kerk. Zij zalft Jezus, en maakt hem zo tot gezalfde. Tot Messias, want dat betekent de Hebreeuwse term. Vanaf nu is Jezus de Christus. Niet gezalfd door de hogepriester, maar door een vrouw die als zondaar wordt gezien. Een totale ommekeer. Niet de reine en pure zalft, maar de onreine en gebrokene. En wat is het teken van deze ommekeer? Dat zij Jezus niet het hoofd, maar de voeten zalft. Een totale ommekeer, teken van gans anders. Jezus niet met een gezalfd hoofd in de wolken, goddelijk. Jezus, mens, als gezalfde met beide gezalfde voeten op de grond. De grond wordt via zijn voeten gezalfd. Het stof, het slijk, de aarde mag gezalfd zijn. Zij is bij uitstek de representant hiervan.

B
Daarnaast, ik denk aan het verhaal van de waterdrager, die met twee kruiken telkens water put en de heuvel weer op moet. De ene kruik is perfect en bewaart al het water tot aan boven, de andere kruik zit vol barsten en verliest daardoor de helft. Deze gebarsten kruik voelt zich daardoor zo schuldig dat hij uit dienst wil bij de waterdrager. Wanneer hij dat zegt, moet de waterdrager lachen en hij vertelt de kruik dat deze de volgende keer vooral op de berm moet letten. Einde van het verhaal is dan dat de berm vol met wilde bloemen staat, die iedere keer besprenkeld worden door de gebarsten kruik. Het is deze berm die de waterdrager de kracht geeft om de heuvel op te gaan. Dankzij het water van de gebarsten kruik.

C
Simon heeft wel iets van die zogenaamde perfecte kruik. Hij houdt alles binnen. Hij heeft een goede reputatie. Hij weet wie er wel en niet bij hoort en doet min of meer wat er van hem verwacht wordt, maar er gaat niets van hem uit. De vrouw daarentegen is als de gebarsten kruik, er stroomt en vloeit van alles uit haar. Juist vanwege het besef van haar gebrokenheid kan zij beter op de liefde van God reageren, laat zij die liefde stromen. Dat besef is een teken van vergeving. Haar zonden zijn haar vergeven. Dat is de kracht van een mensenkind. Dat je tot inkeer en ommekeer kunt komen. Zo verdwijnen je zonden als sneeuw voor de zon. Zo worden jouw zonden vergeven.

Nogmaals de grootste zonde is niet dat we fouten maken, de grootse zonde is dat we niet veranderen. De vrouw verandert, zij treedt naar voren. Zij schrijft geschiedenis, zij zalft Jezus tot Messias. Zo herkent zij hem als kwetsbaar mens naar Gods hart. Hij is een van de kleinen, geslagen en vernederd. Ja, aan het kruis genageld.