Jaargang 68 Nummer 3

boek, en later bij de Grote Intocht, als de Gaven van brood en wijn worden binnengebracht, of ook wanneer men gegroet wordt bij de bewieroking. Ook tijdens de Anafora, het eucharistisch gebed, blijft men staan. Vaak ziet men echter dat mensen ook knielen, zeker na de aanroeping van de heilige Geest over de Gaven, de epiklese. Ook de priestermaakt dan een diepe buiging tot op de grond toe. Deze grote Metanie, zoals die buiging heet, is ook gebruikelijk tijdens de Grote Vasten. Zelfs bij het binnenkomen in de kerk. Anders is een kleine Metanie (buiging met kruisteken) genoeg. Zitten kan men in ieder geval tijdens de lezingen, of de voorbeden. Alles bij elkaar genomen is er dus een grote vrijheid, en het is ook heel gewoon als men de hele dienst staande meemaakt. Voor veel mensen is dat ook zo vanzelfsprekend, dat ze denken dat het moet. Dan moeten ze de eerste zin van dit stukje nog maar eens lezen. Johan Meijer Pokrof 2 3 Zitten, staan en knielen, wanneer moet dat? Allereerst, er moet niets. Dat is een belangrijke regel. Want men is thuis in het huis van God. Nu vind je in heel veel Byzantijnse kerken natuurlijk wel mogelijkheden te over om te zitten. Vaak staan er tegen de zijwanden een soort hoge koorstoelen, ‘stalles’, waar men in kan staan (‘hangen’) of zitten. Vooral in Rusland en in Slavische kerken ziet men die heel vaak, en ook in kloosterkerken. InGriekse kerken zijn een soort bioscoopstoelen gebruikelijk geworden, meer of minder luxe. Traditioneel is echter de middenruimte helemaal vrij voor iedereen. We zitten namelijk niet achter elkaar als in een theater naar een uitvoering te kijken. De liturgie is geen schouwspel. En heel de kerk is de liturgische ruimte. Het is als thuis, waar men kan rondlopen of zitten of staan.We dienen ons thuis te voelen. Vanzelfsprekend gaat men staan als men hiertoe wordt uitgenodigd, en dat gebeurt nog al eens, als de priester of de diaken zegt “Laat ons gaan staan…” of “Blijven we staan…”. Verder toont men zijn respect door te gaan staan bij de Kleine Intocht met het EvangelieDe zogeheten stalles, de stoelen zoals die voorkomen in orthodoxe en grieks-katholieke kerken.

RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=