Jaargang 68 Nummer 2

Pokrof 13 vic een van de drie kandidaten geweest die de meeste stemmen heeft gekregen bij de Heilige Synode van Bisschoppen, destijds bestaande uit 45 bisschoppen. Het eerste jaar van Irinej’s patriarchaat blijkt niet geheel verlopen zonder kleerscheuren. Zo raakt Irinej nog géén week na zijn electie op 28 januari 2010 verwikkeld in een discussie met de Islamitische Gemeenschap in Servië (IZS), nadat hij kritiek heeft geuit op de islam. Deze uitlaten zijn gepubliceerd in de Servische krant Blic. Nadien heeft Irinej in zijn excuses aan de islamitische gemeenschap te kennen gegeven dat het citaat uit zijn context is gehaald. Ondanks deze eerste ongelukkige week is Irinej gelijk aan de slag gegaan om de oecumenische relaties tussen de Servische Kerk en de Rooms-katholieke Kerk. In datzelfde jaar heeft Irinej namelijk aangegeven niet negatief te staan tegenover een bezoek van paus Benedictus XVI voor de aanstaande viering van het Edict van Milaan (313) in 2013. Het betreft een belangrijk diplomatiek document voor het christendom, waarmee keizer Constantijn de Grote (ca. 273/280-337) en keizer Valerius Licinius een einde zouden hebben gemaakt aan de vervolging van christenen. De viering van het edict vindt plaats in Niš, wat een goede manier zou zijn voor een oecumenisch dialoog, aldus Irinej. Desalniettemin heeft de ontmoeting niet plaatsgevonden door interne druk van de Servisch-orthodoxe Kerk op Irinej, aangezien de kerk wil dat het Vaticaan eerst zijn excuses aanbiedt voor zijn rol in de genocide van de Serviërs in Kroatië tijdens de Tweede Wereldoorlog. Een andere kwestie waar Irinej zich over heeft gebogen tijdens zijn periode als patriarch is de situatie rondom Kosovo. Immers, sinds de onafhankelijkheidsverklaring van Kosovo op 17 februari 2008 heeft dit ook de Servisch-orthodoxe Kerk beïnvloed. Zo stelt Irinej het volgende over Kosovo: “…ons Heilige Land, ons Jeruzalem… […] Zonder Kosovo heeft Servië geen verstand en geen ziel.” Met andere woorden, Irinej beschouwt Kosovo als de wieg van religieus en historisch Servië. Om het Servische standpunt inzake de Kosovo-kwestie kracht bij te zetten, onderneemt Irinej wederom een initiatief voor het uitnodigen van de paus. Indien een bezoek van paus Franciscus gerealiseerd zou kunnen worden, zou het politiek gunstig kunnen zijn. Desalniettemin is dit bezoek wederom niet doorgegaan. In 2018 benadrukt Irinej dat de naam van de Servisch-orthodoxe Kerk veranderd kan worden naar ‘Servisch-orthodoxe kerk-Patriarchaat Pec om de relatie met de Kosovaarse religieuze gemeenschap te benadrukken. Toekomst Over het algemeen wordt Irinej beschouwd als een gematigde traditionalist door zijn collegae, waarbij hij veelvuldig poogt een interreligieuze dialoog aan te gaan. Onderwerpen die voor nationalistische bisschoppen taboe zijn, snijdt Irinej publiekelijk aan. Tegelijkertijd heeft Irinej in een regio waar de kerk een aanzienlijke invloed heeft op de politiek enige stabiliteit weten te verschaffen. Na het overlijden van Irinej is de Heilige Synode van Bisschoppen bijeen gekomen op 20 november 2020 in Belgrado om de commissie samen te stellen, die zorg draagt voor de verkiezing. Daarover zal meer toegelicht worden in de volgende uitgave van Pokrof. Nick Pouls Patriarch Irinej (Foto: Wikimedia Commons). ´ ´

RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=