Jaargang 67 Nummer 4

Pokrof 8 zware ketting van 8 kilo mee op zijn kleine maar sterke lichaam. Herman schreef brieven naar zi- jn overste in Valamo en naar de Russische au- toriteiten om de positie van de inheemse bevolk- ing te verbeteren. Aan boord van aangemeerde zeilschepen voerde hij gesprekken over Godmet de bemanning. Angst voor de gevaarlijke beren kende hij niet en hij verrichtte er wonderen zoals het stoppen van bosbrand, springvloed en zeestorm. Deze wonderen zijn te zien op iconen. Omdat hij aandacht vroeg voor de onrecht- vaardige behandeling van zijn parochianen door Siberische kolonisten was hij geliefd bij de in- heemsen, voor de weeskinderen zou hij koekjes hebben gebakken. Men noemde hem Apa (grootvader of oudste). Hymnen en iconen Orthodoxe theologie vindt haar uitdrukking in iconografie en hymnografie. Zo ook in de lofliederen over de heilige Herman van Alaska. Doorheen de interpretatiegeschiedenis zijn ongeveer veertig gezangen gemaakt, verdeeld over troparia (kort lied), akathisten (levendig lied voor de heilige), vespers (avondlied) en metten (ochtendzang) met ook melodieën in het Servisch en Grieks. Er bestaat ook een lang kontakion (lied ter gelegenheid van de heiligverklaring in 1970). In deze verschillende gezangen zijn aan Vader Herman toegedachte kenmerken te vinden: “Vreugdevolle Poolster van de kerk van Chris- tus, sieraad van de Orthodoxe kerk in Amerika, bemiddelaar en verdediger van de onderdruk- ten, het licht van uw heilig leven, uw grote daden, hij die het Heilig Kruis stevig plantte in Amerika, hij die het kruis van Christus stevig plantte in de harten van een oud volk, uitroeper van het evangelie van vrede, spreker ten gunste van jouw land en zijn volk, bemidde- laar voor de troon van de Almachtige, geze- gende heremiet van het eiland Spruce, nederige monnik, uw ascetische werk, kroon van recht- vaardigheid”. Tot op de dag van vandaag blijft deze monnik herdacht over de grenzen van Alaska heen in de Verenigde Staten van Ameri- ka en Rusland (en daarbuiten). Racisme De presentator van de BBC-documen- taire Martin Clunes vraagt een ortho- doxe priester naar de actuele beteke- nis van vader Herman. Deze priester focust hierbij op de geëngageerdheid van vader Herman met de inheemse bevolking, wat meteen ook een sym- bool kan zijn van de huidige strijd tegen racisme. De inheemse bevolking van Alaska en de Verenigde Staten heeft net als de zwarte bevolking zwaar te lijden onder rassendiscrimi- natie en geweld. Vier op de vijf in- heemse vrouwen in de USA en Alaska ondervinden fysiek geweld, waarvan 97%door een niet-inheemse dader. Het alcoholprobleem, inherent aan de achterstelling van de inheemse bevolking, draagt bij aan een spiraal van geweld, waarvoor ook de Ortho- doxe Kerk in Alaska alert oplossingen zoekt. De poolster is een helder oriën- tatiepunt, een vaste gids aan de ster- renhemel in Alaska. Ongewild leeft vader Herman voort in de huidige nog steeds noodzakelijke aandacht voor inheemse groepen. Huub Vogelaar Herman van Alaska met een engel die aan hem verscheen en met de dieren.