Jaargang 67 Nummer 2

Pokrof 1 1 maar ook van verval. Wat de oorzaken van dat verval waren is niet altijd duidelijk en ook niet goed onderzocht. Het klooster heeft aanvallen van de Osmanen en ook de communisten over- leefd, wat lang niet eenvoudig was. Maar nu is er iets anders aan de hand dat veel ernstiger en ingrijpender is, want secularisatie is een on- grijpbaar fenomeen, dus moeilijk te voorko- men. Er is trouwens nog een probleem: het is steeds moeilijker om voldoende vrouwen te vinden die enkele dagen willen helpen bij het voorberei- den van de maaltijd voor al die pelgrims, die na de viering aan lange tafels buiten zitten. Je kunt die pelgrims op een kwade dag toch niet zomaar met een lege maag wegsturen? Dan zou men zich als klooster belachelijk maken in een cultuur waarin samen eten erg belangrijk is. Hoe los je ook dit probleem op? Mensen tegen betaling inhuren gaat immers niet. Stagnatie Zelfs in het zo religieus lijkende Roemenië komen steeds minder mensen naar de kerk, ter- wijl de kerken onder de communisten en ook na 1989, tot ongeveer 2000, juist zo vol waren. Het aantal roepingen is na 1995 sterk afgenomen, dus is er ook in het kloosterleven sprake van stagnatie, ja hier en daar zelfs al van achteruit- gang. Men moet er niet aan denken om terug te moeten naar de situatie in de jaren tachtig, toen in veel kloosters alleen nog maar een paar oude monniken of nonnen waren overgebleven door- dat de communisten be- oogden het kloosterleven te laten uitsterven. ‘Zal het over een aantal jaren dezelfde kant op gaan?’, zo vraagt menigeen zich angstig af. Ja, erger nog (maar daar denken nog maar weinigen aan): zul- len er op den duur, net als in West-Europa, ook in Roemenië kloostergebou- wen leeg komen te staan? Men wil daar nog niet aan, zeker niet na de recente periode van grote bloei, zeker niet nu er na 1989 overal in het land nieuwe kerken en kloosters zijn ontstaan. Maar dat schrikbeeld van teloorgang en op den duur leegstand doemt wel steeds sterker op. Aan het schijnbaar omvangrijke en bloeiende rijke roomse leven kwam in Nederland in korte tijd ook zomaar onverwacht een einde. Hoeveel imponerende gebouwen stonden er in een paar jaar tijd niet leeg? Opeens hadden al die gebou- wen geen bestemming meer. De kans dat dit in Roemenië met eeuwenoude kloosters met hechte gemeenschappen gebeurt is veel kleiner dan dat een recent geopend klooster verlaten in het landschap komt te staan, omdat de platte- landsbevolking, waartoe de meeste kloosterlin- gen behoren, snel in omvang afneemt. De zorgen over hoe het in de toekomst in de kloosters verder moet, worden steeds groter, want het gebrek aan helpende handen is nu al steeds omvangrijker. Het werk moet doorgaan, hoe dan ook, wil het klooster overleven, pel- grims en andere bezoekers gastvrij kunnen blijven ontvangen of met raad en daad bijstaan. Voor al die taken beschikt men in Roemenië nu nog over achtduizend kloosterlingen, maar dat worden er elk jaar minder… Wim Lamfers Dr. W.J. Lamfers is emeritus predikant, onderhoudt al jaren contacten met orthodoxe kloosters in Roemenië en is een van de auteurs van het Handboek Oosters Christendom. Monialen samen met hun priester voor het klooster te Jgheaburi (Foto: W. Lamfers).